.

.

.

Peloponez

.

gde je nastala Grčka…

.

.

.

 

Jedan od najčešćih jednodnevnih izleta iz Atine, vodi na Peloponez. Izlet se sastoji iz prelaska Korintskog kanala, i posete nekim od najznačajnijih arheoloških lokaliteta Grčke, kao što su Korint, jedna od prestonica drevnog grčkog plemena Doraca – Mikena i najočuvaniji starogrčki teatar u Epidaurusu.

.

.

.

.

Mikena, zlatna posmrtna maska za koju se do nedavno smatralo da predstavlja posmrtnu masku kralja Agamemnona (Nacionalni arheološki muzej, u Atini) © Ivana Dukčević

 

Zidine Mikene – čuvena Lavlja kapija

 

Peloponez © Ivana Dukčević

 

.

.

.

Tekst i fotografije deo su publikovane knjige o Severnoj Grčkoj (ISBN 978-86-7722-398-4), zaštićeni Zakonom o autorskim i srodnim pravima: Službeni glasnik Republike Srbije, br. 104/2009 i 99/2011. Nije dozvoljeno kopiranje, niti objavljivanje teksta, delova teksta i fotografija, bez dozvole autora.

 

.

.

.

.

Pre nego što smo s poluostrva Atike prešli na Peloponez, prošli smo kroz gradić Korint. Nakon 68 km (oko sat vremena vožnje od Atine), nismo propustili da stanemo na most, na mestu gde je nakon mnogih neuspelih pokušaja u prošlosti, između 1881. i 1893. prokopan jedan od tri svetski najpoznatija, ljudskom rukom izdubljena moreuza – Korintski kanal. Iako je prva ideja za kanal nastala još u VII veku pre nove ere, za vreme tiranina Perijandera, a prvi poduhvat te vrste započeo je rimski car Neron (za vreme starorimske okupacije Grčke), tek u julu 1893. vodeni prolaz između Atike i Peloponeza otvoren je za upotrebu. Od tada, kanal širine 21,4 metar i dužine 6,4 kilometra, poluostrvo Peloponez pretvorio je u ostrvo. Dok smo stajali na mostu i posmatrali završetak kanala u daljini, imali smo priliku da na oko 90 metara ispod nas, ispratimo brod do samog ulaza u Korintski zaliv, i posmatramo kako remorker sprovodi velike lađe kroz uzani, prav, kao lenjirom povučen, izdubljeni klanac.

.

Ukoliko imate vremena, svratite da pogledate ostatke antičkog Korinta, jednog od najmoćnijih gradova stare Elade (VIII – III vek pre nove ere), sa ostacima čuvenog Apolonovog hrama iz VI veka pre nove ere. Godine 146 p. n. e, na svom pohodu na Atinu, Korint je do temelja razrušio rimski general Mumijus. Blizu lokaliteta nalazi se i Arheološki muzej, u kome je izložen jedan deo onog što je do sada pronađeno (delovi arheoloških ostataka antičkog Korinta nalaze se i u Atini, u Nacionalnom arheološkom muzeju) / Radno vreme: april-oktobar 8.30 – 19.30 h, novembar-mart do 15 h.

.

.

.

.

.

MIKENA (Mycenae / Μυκηναι)

.

 

35 km od Korinta, u smeru ka jugozapadu stiže se do jednog od najstarijih i najznačajnijih evropskih arheoloških nalazišta, danas na listi UNESCO-ve svetske kulturne baštine. Zbog upadljive sličnosti u pogledu organizacije stanovanja i pronađenih upotrebnih predmeta i umetničkih dela, Mikenci i Minojci – antički stanovnici Krita, koji nisu grčkog porekla, dugo su smatrani za isti narod. Kasnija istraživanja utvrdila su da su Mikenci bili pripadnici najstarijih grčkih plemena Doraca, koja su naselila Peloponez oko XX veka pre nove ere, ali su trgovinom i ratovima sa Minojcima usvojili veliki broj njihovih izuma (na primer, kada za kupanje, živopisna fresko dekoracija zidova kuća i palata, itd).

.

.

.

.

.

Mikena, ostaci nekadašnjih kiklopskih zidina © Ivana Dukčević

Mikena, ulaz u Atrejevu riznicu © Ivana Dukčević

Ratnički narod, Dorci, živeli su u Mikeni okruženi kiklopskim zidinama (nazvanim prema mitskom, jednookom džinu Kiklopu), u domovini legendarnih kraljeva Atreja i Agamemnona, u XIV i XIII veku pre nove ere. Najpoznatiji deo zidina i danas čini takozvana „Lavlja kapija“ (uobičajeni ukras ulaznih kapija zidina, tog vremena), dok je najpoznatija građevina na lokalitetu grobnica u obliku košnice „Atrejeva riznica“. Sve do pojave prvih kupola na evropskom tlu, Atrejeva riznica je tokom hiljadu godina bila i ostala najstarija do sada pronađena građevina sazidana od kamenih blokova koji se pri vrhu sužavaju i čine polukrug nalik preteči kupole.

Mikenu je otkrio Hajnrih Šliman (Heinrich Schliemann), čuveni nemački arheolog – amater, zaljubljenik u antiku, nakon što je doživeo svetsku slavu pronašavši Troju (kod Hisarlika na ulazu u Dardaneli, Turska). Na arheološkom nalazištu, iskopavanjima su pronađeni neverovatni predmeti od čistog zlata i slonovače, riton u obliku lavlje glave, pehari iz Vafija i zlatne posmrtne maske. Najčuvenija od njih, zlatna posmrtna maska pripisana je legendarnom mikenskom kralju Agamemnonu (novija istraživanja potvrdila su da ipak nije pripadala njemu), koju je tokom iskopavanja 1876. pronašao Šliman (svi se nalaze u Nacionalnom arheološkom muzeju u Atini).

MIKENA INFO: Radno vreme: 8 – 19.30 h, ulaznica obuhvata Muzej, arheološko nalazište i Atrejevu riznicu

 

EPIDAURUS (Επιδαυρος)

.

 

40 km od nekadašnje grčke prestonice Nafplija, nalazi se jedno od najznačajnijih arheoloških nalazišta Peloponeza, i Grčke uopšte. Počev od VI veka pre nove ere, na ovom mestu nastalo je svetilište posvećeno najpre Apolonu, a zatim bogu medicine Asklepiju (Asclepius / Ἀσκληπιός), jedno od najpoznatijih lečilišta antike. Hramove posvećene bogovima ozdravljenja i zdanja u svrhu medicinske nege, posećivali su bolesni ljudi iz čitave Grčke. Najpoznatiji hram svetilišta u dorskom arhitektonskom stilu posvećen bogu Asklepiju, služio je i kao deo za inkubaciju infekcijom zaraženih bolesnika.

 

Svake četvrte godine, u Epidaurusu su održavane atletske i dramske igre – Asklepijade, u čiju svrhu je u IV veku pre nove ere podignuto danas najčuvenije i do današnjih dana najočuvanije pozorište antičke Grčke – Teatar u Epidaurusu.

.

.

.

Rekonstrukcija tolosa u Epidaurusu

U okolini…

.

.

NAFPLIO (Nafplio / Ναυπλιο)

.

 

Gradić u Argolidskom zalivu 23 km od Mikene, poznat je po venecijanskoj arhitekturi i tvrđavi Palamidi iz prve polovine XVIII veka. Godine 1822, Grci su u Ratu za nezavisnost osvojili tvrđavu od Turaka, te je Nafplio nakon oslobođenja ubrzo proglašen prvom prestonicom Grčke. Čitava fortifikacija kompletno dominira iznad nevelikog Nafplija, a do vrha visokog i strmog brda stiže se penjući se pešice dugim stepeništem. Osim predivnih panorama, na vrhu tvrđave možeda se vidi Crkva Svetog Andrije i istorijski značajan „zatvor Kolokotronisa“. Naime, u jednom od bastiona tvrđave po imenu Miltiades, bio je zatočen čuveni junak Grčkog rata za nezavisnost, Teodor Kolokotronis / Tvrđava Palamidi. INFO: Radno vreme april-oktobar 8 -19.30 h (novembar-mart do 16.30 h).

.

.

.

.

.

 

 

.

.

Grčka Peloponez Mikena Epidaurus, Grčka Peloponez Mikena Epidaurus, Grčka Peloponez Mikena Epidaurus, Grčka Peloponez Mikena Epidaurus