U ovom sjajnom muzeju, hronološki su prikazani umetnički i upotrebni predmeti, počev od mikenske kulture, preko arhajskog perioda (prve grčke statue – statične „kore“ i „kurosi“, ženske i muške figure), sve do klasičnog i perioda helenizma. U II veku pre nove ere, Grčku su osvojili Rimljani, zbog čega se u muzeju nalaze i predmeti iz ovog perioda – bronzane skulpture veoma realističnog izgleda u odnosu na starogrčke. Za razliku od kanona umetnosti u antičkoj Grčkoj, gde je cilj umetnika bio da prikaže ljudsko telo kao idealno, sa savršenim proporcijama lica i tela, pokreta i mišića, Rimljani su bili prvi koji su u umetnost uneli realizam, zbog čega se počev od njihovog vremena portreti i skulpture smatraju da su rađeni prema postojećim ličnostima, i da su oni zaista izgledali onakvim kakvi su prikazani.

.

.

.

 

Nacionalni arheološki muzej © Ivana Dukčević

 

 

 

Nacionalni arheološki muzej, Mikenska umetnost – zlatni pehar © Ivana Dukčević

 

 

 

Nacionalni arheološki muzej © Ivana Dukčević

 

 

 

Nacionalni arheološki muzej, umetnost Mikene © Ivana Dukčević

 

 

 

Nacionalni arheološki muzej, mikenski ratni šlem izrađen od veprovih kljova © Ivana Dukčević

 

 

 

Nacionalni arheološki muzej, broš iz Mikene © Ivana Dukčević

.

.

.

.

.

Za svakodnevnu upotrebu, Antički Grci imali su preko stotinu različitih oblika keramičkih posuda kojima se prema obliku znala tačna namena i nikada nisu upotrebljeni za nešto drugo – na primer „hidrija“ (hydria – ὑδρία) je bila vrč za vodu, a „lekitos“ (lekythos) urna za pepeo umrlih. Osim raznovrsnih posuda, u muzeju možete videti razvoj slikarstva na keramičkim grčkim vazama (od geometrijskog, preko crnofiguralnog, do onog sa svetlim figurama i tamnom pozadinom) i mnoštvo upotrebnih predmeta (ogledala, češalj, bočice za parfem, dečije lutke, itd).

.

Linearno B pismo, prvo je pismo antičke Grčke i Evrope uopšte, koje je kasnije usavršeno dodatkom glasova starijeg i savršenijeg bliskoistočnog – feničanskog alfabeta („alfa“ i „beth“ na feničanskom jeziku znače: „goveče“ i „kuća„). Prvo moderno – feničansko pismo, grčkom pismu da bi bilo kompletno „pozajmilo“ je njemu nedostajuće samoglasnike. Osvajanjem Grčke u II veku pre nove ere, ovo kombinovano pismo preuzeli su Rimljani, malo ga promenili za sopstvene potrebe i tako je nastala prva „latinica“.

.

.

.

.

.

 

Nacionalni arheološki muzej, statua iz klasičnog perioda © Ivana Dukčević

 

 

 

Nacionalni arheološki muzej, Mikenska umetnost © Ivana Dukčević

 

 

 

Nacionalni arheološki muzej, glinene ploče sa Peloponeza ispisane Linearnim B pismom © Ivana Dukčević

 

 

 

Nacionalni arheološki muzej, rane grčke vaze oslikane geometrijskim figurama © Ivana Dukčević

 

 

 

Nacionalni arheološki muzej, klasični period – posmrtna stela (nadgrobna ploča) prikazuje ženu umrlu na porođaju (desno) kojoj prinose bebu da se sa njom poigra © Ivana Dukčević

.

.

 

.

.
Pre par godina, u jednom delu muzeja izložen je i čuveni Mehanizam s Antikitere, predmet koji je pronađen u antičkoj olupini nadomak istoimenog ostrva koji se danas smatra pretečom analognog kompjutera. Bronzani točak prečnika oko 33 cm sa 37 zupčanika, najviše je nalik astrolabu, predmetu koji je služio drevnim moreplovcima za navigaciju. Astrolab potiče iz istog perioda grčke istorije, i poznat po tome što su ga u ranom srednjem veku usavršili Arapi. Osim mernog mehaničkog dela, mehanizam s Antikitere ima i dodatne delove koji određuju položaj planeta kao u astronomiji (prema egipatskom kalendaru, jer je prvi evropski – rimski Julijanski, izmišljen nepun vek kasnije), grčke simbole zodijaka, delove točka koji prate proteklo vreme između Olimpijskih igara i delove vezane za geografiju. Olupinu s dragocenim tovarom kraj obala ostrva Antikitere, 1901. godine pronašli su na dnu mora lovci na sunđere, ali je ona tek u početkom XXI veka dobila na značaju.

.

Na gornjem spratu muzeja nalaze se predmeti vezani za minojsku kulturu Krita i Santorinija, koja je prethodila prvoj grčkoj – mikenskoj, sa sjajno oslikanim freskama svakodnevnog života ovog drevnog naroda čije se poreklo vezuje za Mesopotamiju ili Egipat.

INFO: Ulica Patission 44 (Metro stanica Victoria ili Omonia) / Radno vreme: Utorak – nedelja 9 – 16 h, ponedeljkom 13 – 20 h.

.

.

.

.

Nacionalni arheološki muzej © Ivana Dukčević

 

 

 

Nacionalni arheološki muzej – čuveni Mehanizam s Antikitere, smatra se prvim analognim kompjuterom na svetu © Ivana Dukčević

 

 

 

Nacionalni arheološki muzej, antičke dečije lutke © Ivana Dukčević

 

 

 

Nacionalni arheološki muzej, minojske freske sa Santorinija © Ivana Dukčević

 

 

 

Nacionalni arheološki muzej, model antičke pozorišne maske (u kamenu) i moderni kostim grčke tragedije © Ivana Dukčević

 

.

.

.

.

.

Muzej kikladske umetnosti 

Nadomak neoklasične vile Statatos (Stathatos Mansion, 1895) koja je pre nego što su je poklonili državi pripadala imućnoj porodici Gulandris, 1986. godine otvoren je muzej u kojem je na šest nivoa smeštena velika zbirka antičke umetnosti Grčke, klasične i kikladske, kao i antičke umetnosti ostrva Kipar. 

.

Veliki poklonici umetnosti i vlasnici kolekcije – bračni par Nikola i Doli Gulandris (Νικολάου και Ντόλλης Γουλανδρή), počev od 1960-tih, godinama su u inostranstvu pronalazili i otkupljivali danas čuvene kikladske idole (ili lutke) od velikog broja onih koji su ih bespravno i pre mnogo decenija izneli iz Grčke. Kada je zbirka postala dovoljno velika (preko 3000 artefakata), godine 1985. arhitekta Vikelas angažovan je da osmisli zgradu muzeja koja će biti smeštena nedaleko od vile Gulandrisa, u neposrednom centru Atine. Naknadno, godine 1991. podignuto je novo krilo muzeja, a ulaz iz glavne avenije Vassilissis Sofias (na uglu ulice Herodotou) premešten u sporednu ulicu Neophytou Douka.

.

.

.

.

Muzej kikladske umetnosti, vila porodice Gulandris © Ivana Dukčević

 

 

 

Muzej kikladske umetnosti © Ivana Dukčević

 

 

 

Muzej kikladske umetnosti © Ivana Dukčević

 

 

 

Muzej kikladske umetnosti © Ivana Dukčević

 

 

 

Muzej kikladske umetnosti, bračni par Gulandris © Ivana Dukčević

 

 

 

Muzej kikladske umetnosti, najraniji stilizovani idoli u obliku violine © Ivana Dukčević

 

 

 

Muzej kikladske umetnosti, prikaz scene mazanja (levo) i skidanja maslinovog ulja s tela nakon vežbanja (desno), sa originalnim alatkama iz antike, kombinovanim s fotografijama © Ivana Dukčević

.

.

.

.

.

Ukoliko nemate previše vremena, savet je da posetite četvrti sprat (gde se nalaze interesantni prikazi scena iz svakodnevnog života antičke Grčke – fotografije kombinovane s antičkim artefaktima), kao i prvi sprat muzeja sa najvećom zbirkom kikladskih idola koji potiču iz kasnog praistorijskog perioda, s Kikladskih ostrva Egejskog mora. Beli, pretežno ženski idoli svedenih oblika, gotovo bez lica (osim nosa), rađanjem savremene umetnosti u drugoj polovini XX veka – stilizovane i minimalističke, dobili su na značaju i postali „moderni“. Izrađeni su u vreme kada je širom Evrope, Mediterana i Bliskog istoka poštovan kult boginje-majke (period matrijarhata), kada je plodnost žena fascinirala drevne stanovnike planete (kao istaknut primer ovog kulta, nama je na primer najpoznatija „Vilendorfska venera“ iz Austrije, iz Prirodnjačkog muzeja u Beču). Osim stalne postavke na spratovima, u muzeju postoji prizemno krilo namenjeno gostujućim izložbama, preskupa kafeterija u koju (tvrde Atinjani) svraća krem intelektualne elite prestonice, i lepo opremljena, takođe prilično skupa suvenirnica. 

INFO: Desetak minuta pešice severoistočno od zdanja Parlamenta, ulica Neophytou Douka 4 / Svakodnevno, osim utorkom: 10 – 17 h (četvrtkom do 20 h).

.

.

.

.

 

 

Muzej kikladske umetnosti © Ivana Dukčević

 

 

 

Muzej kikladske umetnosti, prikaz scene iz starog veka – pečenje mesa uz originalni antički eksponat – tiganj © Ivana Dukčević

 

 

 

Muzej kikladske umetnosti, hronološki prikaz istorije kikladskih figurina © Ivana Dukčević

 

 

 

Muzej kikladske umetnosti © Ivana Dukčević

 

 

 

Muzej kikladske umetnosti, suvenirnica © Ivana Dukčević

.

.

Nacionalni arheološki Muzej kikladske umetnosti, Nacionalni arheološki Muzej kikladske umetnosti, Nacionalni arheološki Muzej kikladske umetnosti