Posted on 10 jul 2023

/ off

GRČKA – Peloponez – Kalamata

Kalamata

Pre nekoliko godina, naišla sam na fotografije juga Peloponeza – istorijskog poluostrva u obliku raširene šake s palcem i tri dugačka prsta, bez kažiprsta – i videla pejzaže toliko jedinstvene, koje nigde na obali Grčke nisam pre videla. O tome sam nekoliko puta pričala sa dvoje direktora Grčke nacionalne turističke organizacije u Beogradu: GNTO – Visit Greece, i dobila predlog da budem ona koju će pozvati da ih istraži, i predstavi na svojim stranicama. Prema planu koji sam napravila, putovanje je organizovano u saradnji sa Turističkom organizacijom Peloponeza Mythical Peloponnese. Na putovanju, posetila sam turistički nedovoljno poznate delove obale Grčke, prelepa ruralna mesta s prirodom nalik onoj na Krfu, srednjem i južnom Jadranu, i predelima Toskane u Italiji.

Kalamata © Ivana Dukčević

Ostaci fascinantne antičke Mesene, 30 km od Kalamate, grada koji je bio rival Sparti © Ivana Dukčević

Kalamata – strpljenjem do doručka 🙂 © Ivana Dukčević

Nakon sletanja u Atinu, krenuli smo kolima ka istorijskom poluostrvu koje je bilo poprište nekih od najvažnijih događaja u istoriji Grčke. Peloponez je mesto gde se nalaze antička Sparta, još starija antička Mikena, teatar u Epidaurusu i Olimpija, gde su u VIII veku pre nove ere održane prve Olimpijske igre (kasnije zabranjene dolaskom hrišćanstva, a zatim nakon skoro 2000 godina obnovljene leta 1896). U novijoj istoriji, Peloponez je ponovo odigrao najznačajniju ulogu i smatra se mestom stvaranja grčke države. Još od perioda kasne antike, Peloponez je podeljen u pet regija: Arkadija (sa sedištem u gradu Tripoliju), Argolida (grad Nafplio), Korintija (grad Korint), Lakonija (grad Sparta) i Mesinija (grad Kalamata). Cilj ovog putovanja, bila su od Atine najudaljenije i turistički najmanje poznate regije Mesinija i Lakonija.

Pogled s balkona Hotela Kalamata, na lučki deo gradića i kafeterije na rivi…

Kalamata © Ivana Dukčević

Nakon sat vremena vožnje od aerodroma u Atini, skrenuli smo s autoputa na staru magistralu, kako bismo na tom mestu – kao nekoliko puta ranije, u vreme nekih prethodnih boravaka u Grčkoj, prešli Korintski kanal i videli brodove kako njime prolaze. Novi autoput koji je završen 2010-tih, prolazi visoko iznad kanala, gde se on vidi samo u daljini. Krajem XIX veka, prokopavanjem kanala dužine 6,4 kilometra, čija je izgradnja trajala dvanaest godina (1881-1893), Peloponez je “postao” ostrvo, i razdvojen je od poluostrva Atike i ostatka Grčke. Ideja za iskopavanjem kanala, stara je skoro dva milenijuma. Prvi koji je započeo ovaj poduhvat, ali bez uspeha, bio je rimski car Neron, u vreme kada je Rimska imperija osvojila antičku Grčku (I vek nove ere). Pre njega, u VII veku pre nove ere, korintski vladar Perijander imao je istu ideju.

Korintski kanal © Ivana Dukčević

Jugozapad Peloponeza i grad Kalamata, nalaze se udaljeni otprilike dva i po sata (do tri, u slučaju gužve na putu), vožnje kolima od Atine. Pre nekoliko godina, svi delovi novog, „južnog kraka“ autoputa od Atine duž Peloponeza su završeni, i danas sa prestonicom povezuju i severne/severozapadne delove Peloponeza (Patra), ali i one južne i jugozapadne (Kalamata), kao i središnje (Tripoli, Sparta). Na autoputu postoji nekoliko deonica gde se plaćaju putarine, čija pojedinačna cena za automobil iznosi oko 2 €. Ukupna putarina za sve deonice autoputa između Atine i Kalamate, iznosi oko 15 € (u jednom smeru).

Peloponez, autoput Atina – Kalamata © Ivana Dukčević

Osim Patre na severu, Kalamata je drugi najveći grad Peloponeza, sa oko 60.000 stanovnika, i centar regije Mesinije. U zemlji i izvan nje, poznata je po najvećim plantažama maslina u Grčkoj. Iako je Grčka tek treća po redu velesila Mediterana kada je reč o obradi maslina i proizvodnji maslinovog ulja, posle Španije na prvom (45%), i Italije na drugom mestu (25%), crne masline iz Kalamate nadaleko su poznate (nakon bolesti koja je napala maslinjake u Italiji, u Grčkoj tvrde da su 2023. izbili na drugo mesto). Zajedno sa maslinama iz Amfise (blizu čuvenog arheološkog nalazišta u Delfima), onih iz Kalamate, ali i iz drugih delova Grčke, grčke masline zajedno čine oko 20% ukupne svetske proizvodnje ovog koštunjavog ploda.

Antička Mesena – masline sorte „Kalamata“, imaju izdužene listove © Ivana Dukčević

Nakon antičkog perioda, Kalamatom su vladali Vizantija, krstaši, Sloveni, Venecijanci i Osmanlije. U Kalamati se nalazi druga najstarija trgovinska komora na Mediteranu, posle one u Marseju, u Francuskoj. U septembru 1986, Peloponez je pogodio veliki zemljotres, koji je delimično oštetio i urušio grad Kalamatu. Osim maslina, Kalamata je poznata po dugačkoj promenadi – rivi s marinom, tvrđavi na brdu (Kalamata Castle, iz XIII veka), Arheološkom muzeju Mesene (Benakeion Archaeological Museum of Kalamata), novijoj Sabornoj crkvi Bogorodice Ipapanti (Ypapanti tou Sotiros) s dva crkvena tornja, Crkvi Svetog Jovana, starijoj Crkvi Svetih Apostola, Muzeju folklora Kyriakou, i Gradskoj kući. U Kalamati se nalazi i mali Muzej Marije Kalas (The Maria Callas Alumni Association of the Music School of Kalamata).

Kalamata…

Kalamata © Ivana Dukčević

Gradska plaža u Kalamati..

Največa atrakcija u blizini Kalamate je predivno arheološko nalazište – antička Mesena (Messene), udaljeno oko 30 kilometara, koje se trenutno nalazi na čekanju za prijem na listu Uneskove svetske kulturne baštine. Iznad sela, duž magistrale kojom se stiže, nalazi se bajkovito selo Mavromati, odakle pogled puca na prelepu zelenu dolinu u kojoj se smestio antički grad.

Antička Mesena © Ivana Dukčević

Pogled na antičku Mesenu, iz taverne sela Mavromati © Ivana Dukčević

SMEŠTAJ

U Kalamati, na samoj obali, s pogledom iz sobe koji puca na luku, rivu i početak poluostrva Mani, nalazi se sjajan, 5* butik-hotel ➡️ Grand Hotel Kalamata, u kojem sam provela prvo veče na putovanju Peloponezom. Hotel je otvoren nedavno, u proleće 2023, nakon obimnog renoviranja zdanja u kojem je prethodno, tokom jednog veka radio elitni Hotel Amerika. Pozicija hotela na samoj obali, uređenje soba i kupatila, kao i osoblje koje ovde radi, zajedno čine vrhunsku uslugu. Luka i riva, nalaze se u delu grada van centra, koji važi za jedan od najlepših u Kalamati.

Jutarnji s balkona sobe Grand Hotel Kalamata..

U saradnji sa:

Mythical Peloponnese – Turistička organizacija Peloponeza

Turistička organizacija Grčke – www.visitgreece.gr

Peloponez