Posted on 25 avg 2023

/ off

KENIJA – Najrobi (Nairobi)

NAJROBI

Bogatstvo i beda Afrike

Nakon nekoliko sati noćnog leta s polaskom iz Dohe (Katara), duž Omana, Adenskog zaliva južno od Jemena i pored neobičnog ostrva Sokotre, preleteli smo Rog Afrike (Somalsko poluostrvo) i nastavili duž Somalije, i ujutro pristigli u Najrobi, na maa jeziku Masai naroda Enkare Nyrobi – “mesto hladne vode”. Prestonica Kenije nalazi se na jugozapadu zemlje, blizu granice s Tanzanijom i ne tako daleko od Ugande. Smeštena je na velikoj Istočnoafričkoj visoravni, čija nadmorska visina iznosi između 1000 i 2200 metara, a sam centar Najrobija nalazi se na oko 1700 metara nadmorske visine. Visoravan koja se prostire stotinama kilometara u krug Viktorijinog jezera, sa kraterima vulkana i vulkanskim jezerima, obuhvata teritoriju Etiopije, Kenije, Tanzanije i Ugande. Suprotno očekivanjima, ovaj deo Afrike koji se nalazi oko stotinak kilometara ispod ekvatora, ima veoma blagu klimu s jutarnjim temperaturama između deset i šesnaest, i dnevnim koje veoma retko prelaze trideseti stepen Celzijusa.

Tekst i fotografije, deo su nove knjige u pripremi, i zaštićeni su Zakonom o autorskim i srodnim pravima: Službeni glasnik Republike Srbije, br. 104/2009 i 99/2011. Nije dozvoljeno kopiranje, niti objavljivanje teksta, delova teksta, i fotografija, bez dozvole autora.

Panorama Najrobija, u delu grada Westlands © Ivana Dukčević

Najrobi, veliki štand sa 5 sedišta, za čišćenje cipela © Ivana Dukčević

Najrobi, gradski prevoz © Ivana Dukčević

Najrobi, pored ulaza u Nacionalni arhiv Kenije © Ivana Dukčević

Najrobi, deca u porodičnoj poseti Nacionalnom arhivu Kenije (sa mamama, koje nisu na fotografiji) © Ivana Dukčević

Najrobi, Nacionalni muzej Kenije © Ivana Dukčević

Najrobi © Ivana Dukčević

Najrobi, Vilijem Ruto, predsednik Kenije, na plakatu koji reklamira samit Afričke unije © Ivana Dukčević

Najrobi, Nacionalni arhiv Kenije – stoličica sa specijalnim vrhom za rendanje kokosa © Ivana Dukčević

Najrobi, oko 90% odraslih Kenijki, nosi frizuru s kikicama upletenim s vunicom raznih boja © Ivana Dukčević

Bilbord u Najrobiju, gde kenijska senatorka Gloria Orwoba poručuje ženskom delu populacije da je menstruacija normalna stvar i da toga ne treba da se stide © Ivana Dukčević

u saradnji sa

www.mangatrip.rs

Međunarodni aerodrom Džomo Kenijata, u Najrobiju © Ivana Dukčević

Međunarodni aerodrom Džomo Kenijata, u Najrobiju – „Karibu“ – „Dobrodošli“ na svahili jeziku, i „Hakuna matata“ – „bez brige“, na natpisu, iza © Ivana Dukčević

Međunarodni aerodrom Džomo Kenijata, u Najrobiju – svi natpisi su na engleskom i na svahiliju © Ivana Dukčević

Međunarodni aerodrom Džomo Kenijata, u Najrobiju – natpis na engleskom i na svahiliju © Ivana Dukčević

Najrobi, kenijski šiling © Ivana Dukčević

Blizu Međunarodnog aerodroma Džomo Kenijata, u Najrobiju © Ivana Dukčević

Autoput između aerodroma i centra Najrobija © Ivana Dukčević

Najrobi (levo, iza, vidi se kupola džamije) – oko 25 – 30% Kenijaca su islamske veroispovesti © Ivana Dukčević

Najrobi, kafeterija CJ’s © Ivana Dukčević

Najrobi, Java dawa (“dawa” na svahili jeziku – “lek”), napitak koji se pije širom Kenije – vruća limunada s ljutim đumbirom i medom, koju smatraju lekovitom © Ivana Dukčević

Najrobi, tržni centar Sarit, u delu grada Westlands © Ivana Dukčević

Najrobi, na poslednjem nivou tržnog centra Sarit, u delu grada Westlands – plato okružen restoranima i kafeterijama © Ivana Dukčević

Najrobi, tržni centar Sarit – veliki francuski lanac supermarketa Carrefour – deo gde se prodaju alkohol i cigarete, samo između 10 i 18.30 h, i uz legitimaciju koja potvrđuje punoletstvo © Ivana Dukčević

Najrobi, tržni centar Sarit – lokalni brend, na zanimljiv način spaja moderni, sportski stil i afričke dezene („Kitu kali“, znači „dobra stvar“, na engl. „hot stuff“) © Ivana Dukčević

Najrobi, tržni centar Sarit, supermarket Carrefour – kafa iz Kenije i država istočne Afrike (Ruanda, Uganda i Tanzanija) © Ivana Dukčević

Najrobi, tržni centar Sarit – veliki francuski lanac supermarketa Carrefour – čaj iz Kenije © Ivana Dukčević

Najrobi © Ivana Dukčević

Najrobi, centralna pijaca © Ivana Dukčević

Najrobi, pored novina, na ulici se prodaju kopije radnih sveski iz različitih predmeta u školi, koje đaci kupuju da iz njih uče i vežbaju za ispit © Ivana Dukčević

Najrobi, nadvožnjak je deo autoputa koji premošćuje veliki deo Najrobija © Ivana Dukčević

Najrobi, nadvožnjak je deo autoputa koji premošćuje veliki deo Najrobija (iza se vidi naplatna rampa koja nosi naziv „Hajle Selasije“, po poslednjem caru iz susedne Etiopije) © Ivana Dukčević

Najrobi © Ivana Dukčević

Najrobi, predgrađe © Ivana Dukčević

Najrobi © Ivana Dukčević

Odlično, kenijsko pivo © Ivana Dukčević

Problem nemaštine i zagađenja otpadom, nigde nije veći od onog u Kiberi, predgrađu Najrobija, najvećoj urbanoj faveli Crnog kontinenta i najvećem kartonskom naselju podsaharske Afrike. Suprotno Kiberi, u zelenim predgrađima Najrobija kao što su Karen ili Muthaiga, ili u centralno lociranom kraju Westlands – gde smo u prestonici odseli, žive najimućniji ljudi Kenije. Kenijci tvrde da su ovi njihovi sugrađani po struci građevinski preduzimači, političari, ili oni koji su uspeli da im se približe. U ovim naseljima koja se na prvi pogled ni po čemu ne razlikuju od onih u Evropi, stan sa jednom spavaćom sobom košta oko 10 miliona kenijskih šilinga (63.000 evra / 1 € = 150 Ksh), a mesečna renta oko 1000 US$. U Keniji, stanovi se ne prodaju prema kvadraturi, već prema broju soba. Iako zbog raskoši velikih kuća s bazenima, okruženih visokim ogradama i prirodnim živicama, prestoničko naselje Muthiaga polako preuzima primat, kraj Karen u kojem se nalaze rezidencije ambasada, ima istorijski značaj. Svoj naziv, Karen duguje čuvenoj danskoj spisateljici Karen Bliksen (Karen Dinesen Blixen), koja je u osvit Prvog svetskog rata, 1914. stigla u Keniju. U istom delu grada, u zelenilu predivnog afričkog drveća nalazi se još jedna istorijska kuća Najrobija. Vilu žirafa – “Giraffe Manor”, podigao je 1932. godine škotski aristokrata Ser Dejvid Dankan, kako bi Britancima koji su u Afriku dolazili u lov na životinje, omogućio luksuzan smeštaj.

Najrobi, deo grada Westlands – pogled s najvišeg sprata Hotela Best Western Plus, na garažu tržnog centra Sarit © Ivana Dukčević

Najrobi © Ivana Dukčević

Najrobi, knjige na prodaju u kešu ili putem M-pese, načina plaćanja putem računa za mobilni telefon © Ivana Dukčević

Najrobi © Ivana Dukčević

Najrobi, pijaca u centru na kojoj može da se kupi ženska garderoba od odličnog, debelog pamuka, fenomenalnih afričkih šara © Ivana Dukčević

Jedno od najprijatnijih iznenađenja tokom boravka u Keniji, bilo je saznanje da je ova zemlja najveći proizvođač i izvoznik cveća, na svetu. Beskrajne rasadnike viđali smo duž ulica gotovo svih kenijskih gradova kojim smo prolazili, ali i pored magistralnih puteva, na prilazima naseljenim mestima. Prodaja biljaka odvija se gotovo svuda. Zato ne čudi zanimljiv podatak koji smo čuli od lokalaca, o tome da se veliki broj lala navodno uzgaja u Keniji, i u određenoj fazi šalje za Holandiju!

Najrobi, ulice koje vode ka imućnim predgrađima © Ivana Dukčević

Kenija je najveći proizvođač i izvoznik cveća, na svetu. Beskrajne rasadnike viđali smo duž ulica gotovo svih kenijskih gradova kojim smo prolazili, ali i pored magistralnih puteva, na prilazima naseljenim mestima © Ivana Dukčević

Tokom boravka u Najrobiju, obišli smo Nacionalni muzej Kenije. U ovom velikom zdanju, između ostalog videli smo i “dečaka iz Turkane”, najstariji celokupni muški skelet na svetu, momka koji je na Zemlji živeo pre oko 1,6 miliona godina, i koji je pronađen na severu Kenije, kod jezera Turkane.

Najrobi, Nacionalni muzej Kenije © Ivana Dukčević

Najrobi, Nacionalni muzej Kenije – „dečak iz Turkane“, najstariji kompletni muški skelet čoveka, na svetu, i treći najstariji ikada pronađen. U susednoj Etiopiji, u Nacionalnom muzeju u Adis Abebi, nalazi se „Lusi“, drugi najstariji skelet hominida ikada pronađen © Ivana Dukčević

Najrobi, Nacionalni muzej Kenije – prostorija u kojoj se nalazi na desetine velikih vitrina, sa na hiljadu prepariranih ptica koje žive u Keniji. Osim naziva, uz svaku pticu je postavljeno odgovarajuće gnezdo © Ivana Dukčević

Najrobi, Nacionalni muzej Kenije – železnica Uganda-Mombasa Railway, koju su podigli Britanci za vreme njihove kolonijalne vladavine © Ivana Dukčević

Najrobi, Nacionalni muzej Kenije – slonovača – u Africi se i dalje odvija zabranjeni krivolov, i slonovi se ubijaju radi kljova © Ivana Dukčević

Najrobi, Nacionalni muzej Kenije – Džoj Adamson, Nemica iz Češke (Austrougarska) koja je došla u Keniju i ostavila trag u istoriji zemlje © Ivana Dukčević

Najrobi, Nacionalni muzej Kenije – u mnogim plemenima u Keniji, meštani prave obuću od automobilskih guma, što je vremenom postalo moderno © Ivana Dukčević

U centru Najrobija, posetili smo i Nacionalni arhiv Kenije, koji se nalazi pod patronatom Ministarstva sporta i baštine. U arhivu smeštenom u bivše kolonijalno zdanje sa prizemljem i gornjom galerijom (i podrumom), izloženi su predmeti od tekstila i drveta vezani za plemena na teritoriji Kenije, i prikazan je istorijat zemlje. Na ulazu, postavljena je bista Džomo Kenijate, prvog predsednika Kenije po sticanju nezavisnosti (po kojem nosi naziv i međunarodni aerodrom u Najrobiju), kao i fotografije Vangari Matai, kenijske aktivistkinje za mir, ženska prava i održivi razvoj, dobitnice Nobelove nagrade za mir.

Najrobi, Nacionalni arhiv Kenije – kustos muzeja pored portreta Vangari Matai, kenijske aktivistkinje za ljudska prava i dobitnice Nobelove nagrade za mir 2004. godine. Matai je bila pripadnica Kikuju naroda, najbrojnije etničke grupe u Keniji, čijim jezikom se u prestonici služi čak 60% stanovnika © Ivana Dukčević

Najrobi, Nacionalni arhiv Kenije – primer unutrašnjosti kuće muslimanske porodice u Mombasi, gde u Keniji živi najveći broj pripadnika muslimanske veroispovesti (oko 42% stanovništva Mombase) © Ivana Dukčević

August 7th Memorial Park – nastao je nakon tragedije koja je 7. avgusta 1998. zadesila Najrobi – teroristički napad u isto vreme na Ambasade Sjedinjenih Američkih Država u Keniji i u Tanzaniji, i predstavlja simbol nade i mira.

Kenija Najrobi, Kenija Najrobi, Kenija Najrobi, Kenija Najrobi, Kenija Najrobi, Kenija Najrobi, Kenija Najrobi, Kenija Najrobi, Kenija Najrobi

Kenija