Posted on 23 okt 2017

/ off

ENGLESKA – London – Britanski muzej (British Museum)

Britanski muzej u Londonu

– British Museum –

Riznica antičke umetnosti

Britanski muzej u Londonu, jedan je od najraskošnijih muzeja sveta, u kojem možete pronaći predmete iz najranijih perioda ljudskog društva. Osnovan je davne 1753. godine, u prestižnom kraju grada – Blumsburi (Bloomsbury), kao prvi nacionalni muzej na svetu. Nastao je kao ideja britanskog naučnika Ser Hansa Slouna (Sir Hans Sloane), koji je na ovom mestu najpre izložio svoju veliku privatnu kolekciju različitih eksponata.

Britanski muzej (Great Court) © Ivana Dukčević

Britanski muzej, Antička Grčka – „Čučeća Afrodita“ (Crouching Aphrodite), IV vek pre nove ere, Praksitel © Ivana Dukčević

Tekst i fotografije deo su publikovane knjige o Londonu (ISBN 978-86-7722-432-5), i zaštićeni su Zakonom o autorskim i srodnim pravima: Službeni glasnik Republike Srbije, br. 104/2009 i 99/2011. Nije dozvoljeno kopiranje, niti objavljivanje teksta, delova teksta i fotografija, bez dozvole autora.

Britanski muzej – Asirija, ostaci „čuvara“ kapija drevnog grada Nimruda (Irak), koji je 2016. uništio ISIS (XIII – VII vek pre nove ere) © Ivana Dukčević

.Originalna stolica iz antičkog Egipta © Ivana Dukčević

Metro stanica Holborn nadomak Britanskog muzeja, ukrašena slikama eksponata © Ivana Dukčević

Šest godina po osnivanju, 1759. godine, muzej je otvorio svoje kapije i za posetioce. U početku, u Britanskom muzeju bili su izloženi i eksponati vezani za Prirodnjački muzej, koji su preseljeni u kasnije sagrađenu, zasebnu zgradu. Danas je u vlasništvu muzeja čak 8 miliona predmeta. Britanski muzej nije samo mesto izložbenih eksponata. U njemu postoje naučne biblioteke i odvija se istraživački rad koji često možemo videti u dokumentarnim emisijama britanske televizije BBC, ili programa History Channel.

Britanski muzej © Ivana Dukčević

Britanski muzej, novi hol muzeja, Great Court iz 2000. godine © Ivana Dukčević

Britanski muzej, antička Grčka u Maloj Aziji (antički Xanthos, Nereid Monument) © Ivana Dukčević

Britanski muzej, antički Halikarnas (Bodrum, Turska) – Statue kralja Mauzola i njegove sestre i supruge Artemizije, s Mauzoleja u Halikarnasu, jednog od Sedam svetskih čuda antičkog sveta © Ivana Dukčević

.Ako želite da obiđete najveći deo muzeja, biće vam potrebno minimum 3 do 4 sata. U njemu možete videti eksponate počev od drevne Mesopotamije, prvih uređenih ljudskih civilizacija ikada (Sumer, Asirija, Vavilon – statue, kapije, reljefi i upotrebni predmeti, itd), bezbroj arheoloških ostataka iz starog Egipta, Sudana i Etiopije (sarkofazi, mumije).

Britanski muzej, kolekcija iz perioda starog Egipta – hijeroglifi, „kartuš“ sa imenima faraona © Ivana Dukčević

Britanski muzej, stari Egipat – freska prikazuje gozbu u viskom društvu, služavke koje na glave gostiju stavljaju parfimisani komad životinjske masti, koja je topeći i slivajući se niz lice, u vreme pre klima uređaja, smatrana za prijatno osveženje u vrelim letnjim večerima © Ivana Dukčević

Britanski muzej, ostaci originalne antičke egipatske obuće od vrste trske – papirusa, od kojeg se izrađivao i prvi papir na svetu © Ivana Dukčević

Britanski muzej – u grobnicama starog Egipta, pronađeno je bezbroj mumija kućnih ljubimaca (mačke) © Ivana Dukčević

Sarkofag iz rimskog perioda starog Egipta, s čuvenim Fajumskim portretom © Ivana Dukčević

Statue of Nenkhefta, staua Nenkefte iz njegove grobnice, oko 2200. godina pre nove ere © Ivana Dukčević

Mumije kućnih ljubimaca drevnih Egipćana, beba nilski konj i mali krokodil © Ivana Dukčević

Jedan od najčuvenih muzejskih eksponata je Kamen iz Rozete – Rosetta Stone, nastao 196. godine pre nove ere, otkriven u Egiptu 1799, na osnovu čijih natpisa na starogrčkom i u dve verzije egipatskog pisma, su dešifrovani hijeroglifi. U muzeju se nalaze i eksponati vezani za istoriju Kopta, antičke Grčke: Mikena na Peloponezu, Minojska civilizacija na Kritu – statue i upotrebni predmeti, kao i čitavi hramovi – delovi Partenona s Akropolja i iz Jonije (egejske obale Turske) – Karije i Likije (Mauzolej u Halikarnasu). U muzeju možete videti i delove arheoloških ostataka sa ostrva Kipra, grčkih Kikladskih ostrva, drevnih Etruraca i ostatka Rimskog carstva.

Britanski muzej, reljefni prikaz asirske „Opsade (grada) Lahiša“ (Palestina/Izrael), 701. pre nove ere), iz Ninive (Irak). S leve strane, na reljefu je prikazano „vozilo“ nalik antičkom „tenku“, s točkovima i kopljem koje viri ispred, kako se približava kapiji zidina Lahiša © Ivana Dukčević

Britanski muzej – Asirija, ostaci „čuvara“ kapija drevnog grada Nimruda (Irak), uništenog 2016. od strane ISIS-a (XIII – VII vek p. n. e) © Ivana Dukčević

Britanski muzej – Kamen iz Rozete (Rosetta Stone), s natpisom na tri pisma (egipatsko, starogrčko i hijeroglifi), i dva jezika, koje je pomoglo da se dešifruju hijeroglifi © Ivana Dukčević

U ovom predivnom muzeju, velelepnom starom zdanju sa moderno preuređenim antreom iz 2000. godine (Great Court), u središnjem izložbenom delu nalazi se i velika postavka arheoloških ostataka s Bliskog i srednjeg istoka (Levant i južni deo Arabijskog poluostrva), Dalekog istoka (Kina, Koreja i Japan), Srednjeg veka, Islamskog sveta i antičkog Rima na području Britanije. U jednom delu muzeja nalazi se samoposlužni restoran, kafeterija i velika suvenirnica, tematski podeljena na celine kao i sam muzej. Radi lakšeg snalaženja, po ulasku, u velikom antreu (Great Court), na pultu uzmite besplatnu mapu muzeja.

KAKO STIĆI: Great Russel Street, London WC1B 3DG / Metro stanica Holborn (Piccadilly i Central Line)

RADNO VREME: Svakodnevno, 10 – 17.30 h, petkom do 20.30 h

ULAZNICE: Ulaz je besplatan – donacije su poželjne, ali nisu obavezne

.Britanski muzej – reljef iz Ninive – Lovci nose ubijenog lava, VII vek p. n. e © Ivana Dukčević

Britanski muzej – Asirci su bili veliki ratnici Mesopotamije, osmislili su nove ratne tehnike i strategije (Zatezanje luka, VII vek p. n. e) © Ivana Dukčević

Antička Asirija, ostaci „čuvara“ kapija © Itan Buđa

Britanski muzej, antička Persija (Iran), Susa – Carska garda, VI vek p. n. e © Ivana Dukčević

Britanski muzej / antička Persija (Iran), „Kirov cilindar“ – prva povelja o ljudskim pravima na svetu, persijskog cara Kira Velikog (VI vek p. n. e) © Ivana Dukčević

Elgin Marbles / Elginov ili Partenonski mermer

„Elginov mermer“u istoriji i arheologiji prilično je poznat termin. U pitanju je arheološka zbirka britanskog lorda Elgina (ili Eldžina), koji je početkom XIX veka službovao kao ambasador Britanske imperije pri Osmanlijskom carstvu, u Istanbulu. Između 1801. i 1805, od turskog bega koji je bio namesnik u tada okupiranoj Atini, dobio je dozvolu da između ostalog, pokupi vredne razrušene delove hramova s Akropolja, i odveze ih brodom u Englesku. Godine 1816, britanski parlament otkupio je od Elgina kompletnu zbirku i predstavio je u Britanskom muzeju u Londonu. Zbirka je sastavljena iz skulptura, reljefa i arhitektonskih detalja s atinskog Akropolja, najviše s Partenona, i to: 75 metara (od ukupno 160 m) originalnog friza (reljefne dekoracije) Partenona, 15 od ukupno 92 metope (reljefna dekoracija na kvadratnoj površini, obično između triglifa), 17 figura, itd. Osim s Partenona, u Britanskom muzeju nalaze se i drugi delovi koje je lord Elgin pokupio s Akropolja – jedna (od 6) karijatida s hrama Erehtejon, delovi monumentalnog prolaza (Propileji) i s hrama Atine Nike (pobednice), svi pretežno iz perioda između V i III veka pre nove ere.

Britanski muzej, „Elginov mermer“, usamljena karijatida sa hrama Erehtejon (Akropolj, Atina) – ostale karijatide – njih 5, nalaze se u Muzeju Akropolja, u Atini, s praznim mestom za šestu © Ivana Dukčević

Kompletna zbirka, dobila je 1832. godine svoje mesto u Britanskom muzeju. Osim „Elginovog mermera“, ovaj muzej poseduje i druge delove s hrama Partenon, koji nisu deo njegove zbirke. I danas, između Grčke i Britanije postoji spor i doza zategnutosti kada je ova tema u pitanju. Iako Britanski muzej tvrdi da je delove Partenona kupio, jasno je da su oni prvobitno „uzeti“ s lica mesta, bez dopuštenja grčkog naroda. Jedan od dodatnih razloga koje je Britanski muzej godinama navodio kao razlog za nevraćanje arheološkog blaga, bili su uslovi u kojima su Grci čuvali eksponate sa Akropolja (mala zgrada na samom Akropolju). Iz ovog razloga, 2009. godine, u podnožju brda, u centru Atine otvoren moderni muzej Muzej Akropolja, u kojem je smešteno sve što se još uvek nalazi u Grčkoj. S očiglednom namerom, u muzeju u Atini, ostavljen je prostor za ono što nedostaje. Zastupnik grčke strane je Amal Kluni, supruga glumca Džordža Klunija, poznata londonska pravnica i advokat za ljudska prava.

London Britanski muzej British Museum, London Britanski muzej British Museum, London Britanski muzej British Museum, London Britanski muzej British Museum, London Britanski muzej British Museum

London, Muzeji