„Unutrašnje more“ kod Arheološkog nalazišta Antiochia ad Cragum © Ivana Dukčević

.

.

.

.

.

.

.

.

U saradnji sa…

.

.

.

.

.

.

.

Turkish Airlines © Ivana Dukčević

.

.

.

.

Plan našeg jednodnevnog izleta kolima iz Alanje na istok, bio je da posetimo gradić Anamur (udaljen 135 km) u čijem se zapadnom predgrađu – pre ulaza u grad, nadomak obale nalazi veliko Arheološko nalazište Anemurijum (Anemurium), a zatim i Mamure Kalesi – najistočniju krstašku tvrđavu na nekadašnjem putu do „Svete zemlje“, na istočnom kraju grada. U povratku, 40 kilometara pre istočnog ulaza u Alanju, skrenuli smo do arheoloških ostataka tvrđave i luke Antiohije ad Kragum (Antiochia ad Cragum) – nemojte je pomešati sa mnogo poznatijom Antiohijom (Antakijom).

.

Nakon završetka autoputa od Alanje do malo iza aerodroma, drum ka Anamuru kreće u uspon i pretvara se u dvosmernu magistralu koja krivuda visoko iznad mora. Osim povremenih transportnih kamiona koji s istočnih plantaža, ka zapadu i centralnom delu zemlje prevoze citruse i banane, magistrala nije opterećena. U nekim delovima, prolazi kroz prelepu borovu šumu. Pored druma, na okukama, na priličnoj visini litice iznad mora prošli smo pored nekoliko drumskih kafana, i u jednoj od njih popili turski crni čaj i kafu, mezetili i pazariti sveže voće i domaći džem koji prave i ovde prodaju meštanke iz okolnih sela. Osim uobičajenih vrsta koje se mogu kupiti i u našim krajevima, jedan od najzastupljenijih u ovom delu obale je domaći, retki džem od rogača, sladak kao med.

.

.

.

.

 

Drumska kafana na magistrali Alanja – Anamur: domaći džem od rogača, kajsije i borovnice, kukuruzno mleko, turšija, mleko banane (muzlu süt) © Ivana Dukčević

.

.

 

 

Drumska kafanica s pogledom na Mediteran © Ivana Dukčević

.

.

.

.

.

Anamur

.

.

.

Gradić Anamur (opština Mersin), najjužnija je tačka Anadolije. Tokom vedrog dana, u doba godine bez letnjih isparenja od vlage, samo 65 km južno od Anamura vide se obrisi severnog – turskog dela ostrva Kipar (na turskom: Kibris). Ukoliko poželite da posetite ovo ostrvo – njegov turski deo i predivni gradić Kirenju (Kyrenia, na turskom: Girne), od Anamura produžite još oko 200 kilometara ka istoku do gradića-luke Silifke, i ukrcajte se na trajekt. Nakon 6 sati plovidbe, brod stiže do „Afroditinog ostrva“ koje je nakon decenija potpune podele između kiparskih Grka i Turaka, od 2010. najzad ponovo moguće videti – celo, bez pribavljanja vize, prelaskom „zelene linije“ i bez kontrole „plavih šlemova“.

.

S druma koji se nakon pređenih 130 kilometara od Alanje, strmo spušta ka Anamuru, pruža se pogled na kotlinu prepunu plastenika s voćem i povrćem. Presijavajući se na letnjem suncu, beskrajni plastenici u daljini svetlucaju i podsećaju na površinu mora koje je nekako doprlo do samog grada. Čim drum krene da se spušta ka obali i s desne strane u predgrađu počnu da se nižu prvi soliteri, obratite pažnju na putokaz koji najavljuje skretanje na desno, iza brda, sporednim putem još kilometar, dva ka Arheološkom nalazištu Anemurijumu (Anemurium – Ανεμούριον).

.

.

.

 

Arheološko nalazište Anemurium, nekropola © Ivana Dukčević

.

.

 

 

Arheološko nalazište Anemurium, buleterion © Ivana Dukčević

.

.

.

.

.

Antički grčki, i kasnije rimski grad, prelazio je tokom istorije u ruke Sasanida (Persijanaca) i bio je u posedu Vizantije, sve dok nije napušten u VII veku, nakon arapskih osvajanja. Na veoma širokoj površini obronka brda i na vrhu susednog, brojni su arheološki ostaci koji govore u prilog značaju ove naseobine. Cik-cak zidine nalik onim u Alanji, izgrađene su kasnije, tokom srednjeg veka, i nalaze se na lokalitetu zajedno sa starijim ostacima antičkog amfiteatra, bazilike, krstionice, buleteriona, malog i velikog javnog kupatila i četiri ranohrišćanske crkve. Na ulazu u nalazište, s desne strane vidi se velika nekropola koja potiče iz perioda između I i IV veka, sa nadgrobnim spomenicima u obliku kućica sa lukom, na sprat i s unutrašnjim dvorištem. Na čitavom arheološkom nalazištu, pronađeni su ostaci podnih mozaika.

.

Ukoliko u Anamurijum stižete kolima, iza rampe se nalazi parking. Pre nego što krenete u razgledanje, ne zaboravite da ponesete kupaći kostim i peškir za plažu! Na kraju putića koji vodi kroz nalazište i prolazi između nekoliko visokih pinija, nalazi se velika, potpuno pusta šljunkovita plaža s čistim morem i pogledom na antički lokalitet u pozadini. U jednom delu plaže, ostaci zidova građevine iz antičkog perioda, poslužili su kao kabina za presvlačenje, a položeni antički stub kao mesto za odlaganje stvari.

.

.

.

 

Arheološko nalazište Anemurijum © Ivana Dukčević

.

.

 

 

Plaža na Arheološkom nalazištu Anemurijum © Ivana Dukčević

.

.

.

.

.

Šest kilometara istočno od Anamura, na izlazu iz grada, pored magistrale koja dalje vodi u Mersin, nalazi se ogromna, najistočnija od svih krstaška tvrđava Mamure – Mamure Kalesi (Mamure Castle). Zanimljivo je da su na ostacima kasno-rimske tvrđave, prvu veću fortifikaciju na ovom mestu sagradili nekadašnji, srednjovekovni vladari jermenskog kraljevstva Kilikije. Kasnije su je radi odbrane od pirata obnovili Vizantijci i koristili je krstaši, pre nego što su je 1221. osvojili Turci Seldžuci (pod vođstvom najčuvenijeg sultana Aladina Kejkubada I). Naziv „mamure“ navodno znači „prosperitetno“, što je naziv koji tvrđava nosi počev od XV veka, nakon dolaska Turaka Osmanlija. Jedno vreme, unutrašnjost tvrđave sa čak 39 kula i bastiona služila je i kao karavansaraj, srednjovekovni „hotel“ za putnike-trgovce, njihovu robu i konje/kamile.

.

Tvrđava Mamure okružena je kanalom sa žabokrečinom, u kojem, samo stotinak metara od mora, živi velika kolonija rečnih kornjača. Unutar tvrđave nalaze se tri odvojena dvorišta, u kojima i nema preterano toga da se vidi: ostaci osmanlijske džamije i turskog kupatila, kao i svetionika.

.

.

.

 

Mamure Kalesi, najistočnija krstaška tvrđava © Ivana Dukčević

.

.

 

 

Mamure Kalesi, kanal sa kornjačama © Ivana Dukčević

.

.

 

 

Mamure Kalesi © Ivana Dukčević

.

.

.

.

.

Ukoliko se u Anamuru i okolini zateknete u vreme ručka, svratite u Restoran Konak koji se nalazi u gradu. Predivna, stara osmanlijska vila (na turskom: konak) nekako je uspela da opstane u šumi novih, ne naročito arhitektonski privlačnih stambenih zgrada koje je potpuno okružuju, i ne samo nju. Čitav Anamur je novi grad i ne naročito turistički zanimljiv, osim možda mola sa plažom, pored mora.

.

U Restoranu Konak probajte čorbe, Adana kebab (jednu od četiri poznatije turske verzije kebaba), i turske slatkiše. Na gornjem spratu vile, nalazi se veliko predsoblje iz kojeg se na četiri strane, kroz pojedinačna stara drvena vrata, ulazi u 4 veće sobe. Prostor je organizovan tako da u svakoj sobi postoji veliki sto sa klupama i udobnim jastucima – izdvojeni restoranski separe. Ceo prostor je predivno uređen, s nameštajem, zavesama i posuđem u duhu prohujalih vremena.

.

.

.

.

Anamur, Restoran Konak © Ivana Dukčević

.

.

 

 

Anamur, Restoran Konak © Ivana Dukčević

.

.

 

 

Anamur, Restoran Konak – Adana kebab © Ivana Dukčević

.

.

 

 

Anamur, Restoran Konak © Ivana Dukčević

.

.

.

.

.

U povratku ka Alanji, oko 40 kilometara pre ulaska u grad, primetićete putokaze smeđe boje (kulturno-istorijski spomenici) za helenističko Arheološko nalazište Antiohija ad Kragum (Antiochia ad Cragum) koje se nalazi s leve strane magistrale, i čiji naziv znači „Mala Antiohija“ (kako je ne bi pomešali sa onom čuvenom, na krajnjem istoku koja danas na turskom nosi naziv Antakya). Grad je osnovao jedan od naslednika Seleukidskog carstva Aleksandra Velikog – Antiohije IV, u II veku pre nove ere, kasnije su ga osvajali Jermeni, Vizantijsko carstvo, a u XIV veku i krstaši – Vitezovi Hospitalci, u pohodu ka Jerusalimu. Na ovom nalazištu inače je pronađen i najveći starorimski podni mozaik na području Turske.

.

Do arheološkog nalazišta na vrhu strmog i brdovitog poluostrva stiže se nakon nekoliko kilometara uspona, a zatim spušta serpentinama kraj kaskadnih plantaža banana, s neverovatno lepim pogledima na more. I to nije sve. S parkinga ispred brdovitog poluostrva, sa leve strane videli smo „unutrašnje more“, zatvoren zaliv u borovini i oleanderima, s tirkiznom bojom vode, kroz koji se samo s jedne strane može izaći na pučinu – kroz stenu sa lukom, nalik otvorenoj kapiji. Iako plaža i nije plaža u pravom smislu reči, lokalci ovo predivno, neveliko mesto koriste za piknik i na žalost – za roštiljanje. Pretpostavlja se da je čudesno mesto – „unutrašnje more“ koje ponekad nazivaju i Rajem u blizini Alanje, nekada davno nastalo urušavanjem pećine.

.

.

.

 

Plantaže banana i Arheološko nalazište Antiochia ad Cragum © Ivana Dukčević

.

.

 

 

„Unutrašnje more“ kod Arheološkog nalazišta Antiochia ad Cragum © Ivana Dukčević

.

.

 

 

„Unutrašnje more“ kod Arheološkog nalazišta Antiochia ad Cragum © Ivana Dukčević

.

.

 

 

„Unutrašnje more“ kod Arheološkog nalazišta Antiochia ad Cragum © Ivana Dukčević

.

.

.

.

.

.

.

Ukoliko putujete u Alanju, do gradića u najistočnijem delu turističke obale Turske možete stići letovima aviokompanije Turkish Airlines (begtkinfo@thy.com) do Antalije ili još bolje – do Aerodroma Gazipaša (u istoimenom mestu), 41 km istočno od Alanje. Barem dva puta u toku dana, na aerodrom sleću avioni iz Istanbula (let traje 1h 5min), sa oba aerodroma – Aerodrom Istanbul i Sabiha Gokčen, ali i jedan iz prestonice Ankare. Na aerodrom sleću i avioni inostranih aviokompanija, iz Moskve, Amsterdama, Helsinkija, Viljnusa (Litvanija), itd, na čarter letovima. Aerodrom je jedno vreme bio zatvoren, kako bi se na njemu izgradila duža pista, i ponovo je otvoren 2017. godine. Razlog tome je što prvobitna pista nije bila dovoljno dugačka da na nju slete veći avioni, kojima je potrebna duža zaustavna traka.
.

.

.

.

Aerodrom Gazipaša (Gazipaşa-Alanya Airport) 41 km istočno od Alanje © Ivana Dukčević

.

.