.
.
.
ISTANBUL
moderni deo grada
.
Ulica Istiklal – od Galate do Taksima
.
.
.
.
.
.
Sa suprotne strane Zlatnog roga (rukavca Bosfora) u odnosu na istorijski centar Istanbula, na istoj – evropskoj strani, nalazi se kvart Galata. Prvi stanovnici strmog brda s pogledom, bili su stranci, đenovljanski trgovci kojima su Vizantijci, a zatim i turski sultani, dozvolili da na tom mestu podignu kuće i otvore radnje u prizemlju. Grci su deo grada prozvali Pera (grčki: Πέρα – “preko puta”), jer se nalazio s druge strane u odnosu na tadašnji centar. Naziv je bio u upotrebi sve do XX veka, do osnivanja Turske Republike. Vremenom se ovaj deo grada proširio na čitavo brdo i dalje ka severu, i dobio naziv Bejoglu (Beyoğlu, na turskom: „gospodarev sin“). Na vrhu brda iznad Kule Galata, nalazi se najčuvenija pešačka ulica Istanbula, Istiklal Caddesi, kojom povremeno prođe stari, crveni tramvaj…
.
.
.
.
.
 |
| Istanbul, stari tramvaj u ulici Istiklal © Ivana Dukčević |
.
.
Kula Galata © Ivana Dukčević
.
.
Istanbul, kolač od ukuvanog mleka (nalik kriški mladog belog sira), posipa se ružinom vodicom © Ivana Dukčević
.
.
.
.
.
Tekst i fotografije deo su publikovane knjige „Umetnost putovanja“ (ISBN 978-86-7963-499-3) u izdanju Samizdata B92, i knjige-vodiča o Turskoj (ISBN 978-86-7722-422-6), i zaštićeni su Zakonom o autorskim i srodnim pravima: Službeni glasnik Republike Srbije, br. 104/2009 i 99/2011. Nije dozvoljeno kopiranje, niti objavljivanje teksta, delova teksta, i fotografija, bez dozvole autora (Ivana Dukčević) i izdavačke kuće (za Samizdat B92 – Veran Matić).
.
.
.
.
 |
| Istanbul, Galata © Ivana Dukčević |
.
.
 |
| Istanbul, pecaroši na Galata mostu © Ivana Dukčević |
.
.
,
Godine 1204, predvođeni venecijanskim duždem tokom Četvrtog krstaškog rata, pod izgovorom da su u pohodu za konačnu odbranu Jerusalima od nevernika, venecijanski krstaši napali su i opljačkali tadašnji centar Vizantije – Konstantinopolj (potonji Istanbul). Jedini dostojni protivnici Venecijanaca i njihovi veliki rivali u borbi za prevlast nad Mediteranom, Đenovljani, ponudili su pomoć Vizantiji kako bi se oslobodila pljačkaša. Zauzvrat, početkom XIII veka, od Vizantije su dobili obronak brda na kojem su se nastanili, otvorili radnje i radionice. Kao svojevrstan simbol đenovljanskog dela grada, podignuta je prva kula Galata, po kojoj je čitav donji deo grada s pogledom na Istorijsko poluostrvo, dobio naziv.
.
.
.
 |
| Istanbul, tramvaj T1 na Mostu Galata, sa istoimenom kulom, u pozadini © Ivana Dukčević |
.
.
 |
| Istanbul, Galata, prodavac ceđenih voćnih sokova (probajte od nara) © Ivana Dukčević |
.
.
.
.
.
Ni nakon pada Konstantinopolja, kada su grad osvojili Turci i preimenovali ga u Istanbul, u Galati se stvari nisu mnogo promenile. Godine 1492, nakon pada Granade u Španiji kada su katolički monarsi Španije (a kasnije i oni iz Portugala) uz pomoć inkvizicije proterali Mavare (Arape) i Jevreje s Iberijskog poluostrva, neki od njih, uputili su se ka Veneciji, i ka Istanbulu. Osmanlijska vlast onog vremena, bila je prilično tolerantna prema došljacima. Vremenom, među izbeglicama na brdu Bejoglu našli su se i bankari, trgovci i naučnici.
Tokom XV i XVI veka, Istanbul je postao prava kosmopolitska prestonica, jer su ovaj deo grada u usponu, osim Đenovljana, Jevreja i Arapa, naselili Grci, Jermeni, i mnogi drugi koji su doprineli izgledu i duhu Galate. I danas, arhitektura kuća ovog dela Istanbula najviše podseća na Evropu. Takođe, etnički miks ovog dela grada, doprineo je i tome da se u Istanbulu, u velikoj meri razvije trgovina i zanatstvo. U XVI veku, u kosmopolitskoj Galati otvorene su prve ambasade i predstavništva na tlu Osmanske imperije.
.
.
.
 |
| Istanbul, Levent © Ivana Dukčević |
.
.
.
Mnogo kasnije, severnije od Taksima i dela Bejoglu, iza Nišantaša (Nişantaş) u kojem živi pretežno viša, građanska klasa, Turci su sagradili “Novi Istanbul” – Levent (pripada opštini Bešiktaš – Beşiktaş). Ipak, soliteri i poslovne zgrade od čelika i stakla, smešteni duž modernih saobraćajnica sa zelenim površinama oko njih, liče na delove grada koji danas postoje svuda u svetu. Najviši soliter u Turskoj – Safir, nalazi se u Leventu i visok je 238 m (54 sprata), tj. 261 m zajedno sa antenom na vrhu zgrade.
.
.
 |
| Istanbul, ulične mačke na krovu automobila u kraju Džihangir, na nizbrdici između ulice Istiklal i Bosfora © Ivana Dukčević |
.
.
 |
| Istanbul, Galata, prodavnica lira, saza i drugih žičanih instrumenata poreklom iz antičke Persije © Ivana Dukčević |
.
.
 |
| Istanbul, Galata, Davidova zvezda na jednoj od kuća koje su nekada pripadale jevrejskim familijama © Ivana Dukčević |
.
.
.
.
.
.
Galata Köprüsü
Most Galata
.
Iz starog, istorijskog centra, u novi deo grada može da se pređe jednim od tri mosta preko Zlatnog roga. Most Galata, u dva nivoa, najbliži je centru, najprometniji i najslikovitiji, a iz luke Eminonu (Eminönü) vodi ka Galati i obalnom delu Karakoj (Karaköy).
Prvi most na ovom mestu, podignut je još u VI veku. Po osmanlijskim osvajanjima, mostovi između luke Eminonu i Galate na neki način bili su simbol konekcije između pretežno muslimanskog stanovništva u starom delu, i trgovaca i diplomata – stranaca u novijem delu grada. Današnji most Galata, peti je po redu sazidan na ovom mestu u novijoj istoriji. Dužine 490 metara, sagrađen je 1994. godine. Iako arhitektonski gledano ne predstavlja nikakav poseban poduhvat, atmosfera koja vlada na mostu čini ga najslikovitijim u Istanbulu.
.
.
.
 |
| Istanbul, Most Galata i istoimena kula, u pozadini © Ivana Dukčević |
,
.
 |
| Istanbul, Most Galata sa pecarošima © Ivana Dukčević |
.
.
.
.
Prošetali smo gornjim nivoom mosta na kojem u skoro svako doba dana (i noći) obitavaju pecaroši, prolaze automobili i novi tramvaji. Obišli smo i donji nivo – „štraftu“ s ribljim restoranima u nizu, i kroz otvore posmatrali najlon i udice istih pecaljki koje smo videli u gornjem delu, kako promiču bez prestanka ispred naših očiju i uranjaju u vode Zlatnog roga. Na nekoj od udica primetili smo tek upecanu ribu, koja će se ubrzo možda naći i na nečijoj trpezi.
Most Galata, takozvani „Most sa pecarošima“, jedna je od najtipičnijih slika Istanbula. Mostom Galata, odvija se drumski saobraćaj, postoji široka pešačka staza i tramvajske šine koje gledano od luke Eminonu, prelaskom mosta naglo skreću u desno, i nakon još 4 – 5 stanica završavaju na obali, u Kabatašu (Kabataş), blizu Palate Dolmabahče.
.
.
 |
| Istanbul, Most Galata, riblji restorani na donjem nivou © Ivana Dukčević |
.
.
.
.
Karaköy Güllüoğlu Baklavaları
Poslastičarnica baklave Guluoglu
.
Podno Galate, u delu obale Karakoj (Karaköy) u smeru ka Bosforu posetili smo poslastičarnicu Guluoglu i probali jednu od najboljih baklava u Turskoj. Godine 1949. godine na obali Zlatnog roga, u kraju Karakoj lokal je osnovao Mustafa Güllü, pridošlica iz Gaziantepa, gradića u jugoistočnoj Turskoj, na granici sa Sirijom – postojbini baklave. Potvrda o tome da na ovom mestu probate jednu od najboljih baklava, stoji na natpisima kod ulaza u poslastičarnicu, uz dodatak velikog postera Ministarstva kulture i turizma koje je ovoj radnji laskavo priznanje i dodelilo.
Naime, 2004. godine lokalni dnevni list sponzorisao dolazak žirija u Istanbul, sastavljenog od poznatih kuvara i sladokusaca, i dao im težak zadatak da izaberu najbolju poslastičarnicu baklave u zemlji. Iste godine, ova baklavdžinica koja dnevno proda oko 70.000 komada baklave, dobila je ovu titulu. Vlasnici radnje veoma se trude da održe kvalitet, pa određene sastojke od kojih se baklava pravi nabavljaju isključivo iz određenih regiona Turske (orahe iz Karahisara, pistaće iz Gaziantepa, itd). Guluoglu baklava je danas jedna od desetak najcenjenijih u zemlji – za one najautentičnije, obiđite centar proizvodnje turske baklave – Gaziantep!
.
INFO: Ul. Rıhtım Caddesi, Katlı Otopark Altı 3 – 4, Karaköy / Osim nedeljom kada je zatvorena, poslastičarnica radi do kasno uveče, u zavisnosti od toga kada se proda baklava napravljena tog dana / Kilogram baklave košta između 10 i 25 evra. U Turskoj, naročito u unutrašnjosti nemojte kupovati baklave na komad, jer će izmerene uvek izaći jeftinije.
.
.
 |
| Istanbul, Karakoj, Poslastičarnica Guluoglu (jedna od najboljih baklavdžinica u Turskoj) © Ivana Dukčević |
.
.
 |
| Istanbul, poslastičarnica Guluoglu © Ivana Dukčević |
.
.
.
.
.
.
Galata Kulesi
Galata kula
.
Prvu Galata kulu latinskog naziva Christea Turris (“Hristov toranj”), sagradili su 1348. godine đenovljanski trgovci nastanjeni u ovom delu Istanbula. Prema jednoj od tri verzije, kasniji naziv Galata nastao je od pojma “Calata”, što je značilo “nizbrdica”, jer se kula nalazi na kosini brda ka Zlatnom rogu. Od Galata mosta pa sve do Galata kule, čitav kraj čini veoma strma uzbrdica i lavirint uskih uličica, sa starim kućama.
Osim kao simbol ovog kraja, Galata kula visine 67 metara / 9 spratova, tokom istorije imala je razne namene. Iako je osmanskim vlastima služila kao požarna osmatračnica, 1630-tih izvesni Hezarfen Ahmet Čelebi sa kule je prvi put poleteo „obukavši“ veštačka krila i sleteo čak 6 kilometara istočno, na desnoj obali Bosfora. Ovaj let smatra se jednim od prvih, u istoriji.
.
Unutar kamene kule postoje dva lifta, kojim smo se popeli na sam vrh (7 spratova liftom i dva sprata pešice). Na vrhu kule je restoran koji radi do kasno uveče, a na spratu iznad njega nalazi se kružna terasa s predivnom panoramom Istanbula, 360º u krug. Većina turista ovde svraća zbog pogleda na grad. Tokom vizantijskog perioda, niže današnje kule Galata (u blizini mora) postojao je drveni toranj, svetionik. Nemojte pomešati staru vizantijsku kulu (uništenu tokom napada venecijanskih krstaša, 1204. godine) s kulom Galata, čiji je istorijat sasvim drugačiji. (Şişhane, oko 15 min pešice uzbrdo Zlatnog roga, ili 10 min od završetka pešačke ulice Istiklal / Svakodnevno, 9 – 20 h / oko 4 evra).
.
.
 |
| Istanbul, pogled na Galata kulu iz kraja Džihangir, na nizbrdici ka Bosforu © Ivana Dukčević |
.
.
.
.
U okolini …
.
Nizbrdo, jugozapadno od Galata kulenalazi se mala Crkva Svetog Petra i Pavla (San Pyer Kilisesi), a nešto ispod nje i Arapska džamija (Arap Camii) mavarskih izbeglica iz Andaluzije, sagrađena 1491. godine. Još niže, kraj obale i odmah pored Ataturkovog mosta (Atatürk Köprüsü), nalazi se Džamija Mehmed paše Sokolovića (Sokullu Mehmet Paşa Camii – Sokolovićev mauzolej smešten je unutar turbeta u aleji velikodostojnika, u kraju Ejup). Oko 400 m zapadno od Galata kule, u ulici Yanıkkapı Sokak nalaze se jedini ostaci nekadašnjih đenovljanskih gradskih zidina, sa delom mermernog grba Krsta Sv. Đorđa.
Na samom kraju nizbrdice, iz smera Galata kule ulicom Camekan Caddesi (koja postaje Bereketzade Medrese Sokaği), na uglu sa Bankalar caddesi nalazi se interesantno, kružno kameno stepenište Kamondo Merdivenleri (Kamondo stepenište), koje je 1870-tih podigla bogata porodica jevrejskog porekla, Kamondo. Severno i južno od kule, počev od XV veka, osim Đenovljana ovde su živele mnoge jevrejske familije. U ulicama ovog kraja, na ponekim starim kućama i danas možete videti ugraviranu Davidovu zvezdu i slična hebrejska obeležja.
Na vrhu brda, pre ulaska u najpoznatiju pešačku ulicu modernog Istanbula – Istiklal, u uličici Galip Dede Caddesi 15, kod trga Tunela nalazi se Galata Mevlevihanesi Müzesi, manastir sufijskog reda vrtećih derviša, svojevremeno zabranjen ediktom pokojnog predsednika Ataturka, iz 1924. godine. Danas se u njemu nalazi Divan Edebiyatı Müzesi (Muzej osmanlijske literature), ali i ponovo održavajuderviški ritualni plesovi (obično sredom, potrebno je rezervisati unapred).
.
.
Kula Galata © Ivana Dukčević
.
.
 |
| Istanbul, pogled sa Galata kule na most Galata i Istorijsko poluostrvo © Ivana Dukčević |
.
.
 |
| Istanbul, Galata, Kamondo stepenište na nizbrdici © Ivana Dukčević |
.
.
.
.
Tünel Meydani
Tunel skver
.
Desetak minuta uzbrdo Galata kule, kod Tunel skvera (Tünel Meydani) nalazi se kraj (ili početak) najčuvenije pešačke ulice – Istiklal. Na ovom trgu okreće i stari istanbulski crveni tramvaj, koji saobraća sa jednog na drugi kraj ulice Istiklal (do Taksim skvera do Tunela, i nazad).
.
Osim tramvaja, unutar lukova jedne od zgrada na trgu nalazi se gornja stanica jedne od ukupno dve podzemne uspinjače Istanbula – Tünel (druga polazi blizu Dolmabahče palate – vozi od Kabataša do Taksima). Interesantno je da je ova uspinjača duga samo 573 metra u stvari druga najstarija podzemna linija železnice na svetu, prokopana 1875, dvanaest godina nakon otvaranja Londonskog metroa 1863. godine:
.
.
Uspinjača Tünel ima samo dve stanice: prvu – u podnožju brda (unutar zgrade blizu mosta Galata) i drugu, na kraju Istiklal ulice. Deo je sistema gradskog prevoza za koji važe isti žetoni kao za tramvaje, brodove i autobuse, i predstavlja odličnu opciju ako želite da premostite uzbrdicu između Zlatnog roga i pešačke ulice Istiklal.
.
.
 |
| Istanbul, gornja stanica najstarije podzemne uspinjače na svetu – „Tunel“ © Ivana Dukčević |
.
.
 |
| Istanbul, donja stanica najstarije podzemne uspinjače na svetu „Tunel“ © Ivana Dukčević |
.
–
.
.
İstiklal Caddesi
Ulica Istiklal
.
Naziv “Knez Mihailove” Istanbula – ulice Istiklal, u prevodu znači “Ulica nezavisnosti”. Poznata je po tome što duž čitave ulice, u oba smera ina jednom tramvajskom koloseku svakih 15 minuta saobraća stari, crveni tramvaj. U ulici Istiklal nalazi se veliki broj radnji, robnih kuća, odličnih restorana, kafeterija i poslastičarnica, koje se osim u samoj ulici nalaze i u predivnim pasažima u neoklasičnom stilu u okolnim, manjim ulicama.
Neki od poznatijih restorana nalaze se u Nevizade sokaku. Bočna uličica prepuna restorana (meyhane) smeštena je u severnom delu Istiklal ulice, paralelno sa njom, ali su se u međuvremenu lokali proširili i na susednu ulicu (Kalyoncu Kulluğu Caddesi) koja izlazi na Istiklal, u obliku latiničnog slova “L”. U toku večeri, uz fasıl (staru, osmanlijsku muziku) u Nevizade sokaku ume da bude veoma živo. Na izvestan način, atmosfera podseća na beogradsku Skadarliju.
U pasažima uliceIstiklal osim radnji i lokala nalaze se inostrani konzulati, kao i dve crkve – Uç Horan Kilisesi (jermenska Crkva Tri Oltara) i italijanska Sent Antuan Kilisesi (Crkva Svetog Antuna Padovskog, XVIII vek). Tu su i poznati restorani i poslastičarnice, sa fantastičnim kolačima, sutlijašem, itd. Možete probati i nešto što možda nikada niste – krem kolač od pilećeg belog mesa kuvan u mleku, ili kolač napravljen od ukuvanog mleka, zaslađen ružinom vodicom i prah šećerom, koji izgledom podseća na krišku mladog belog sira / vidi: Turska kuhinja.
.
.
 |
| Istanbul, stari tramvaj u ulici Istiklal © Ivana Dukčević |
.
.
 |
| Istanbul, pešačka ulica Istiklal © Ivana Dukčević |
.
.
 |
| Istanbul, noćni život u Nevizade sokaku © Ivana Dukčević |
.
.
.
.
Nešto dalje, unutar prelepog, starog zdanja duž ulice nalazi se jedan od najlepših, glamurozni Čiček pasaž (Çiçek Pasaji – “Pasaž cveća”). Natkriven staklenim krovom sa veoma elegantnim restoranima, pasaž se završava kružnim platoom i kupolom ispod koje se nalaze prozori sa kitnjastim, francuskim balkonima. Odmah do Cvetnog pasaža je Avrupa Pasaji (“Pasaž Evropa”), manji pokriveni pasaž sa suvenirima.
Sa druge strane pešačke ulice nalazi se Licej Galatasaraj (Galatasaray Lisesi), koji ćete sigurno prepoznati po predivnoj ulaznoj kapiji od kovanog gvožđa, zlaćanim detaljima i belim stubovima. Najpoznatiji je po svom francuskom nazivu Lycée de Galatasaray, dok mu je pun naziv na turskom Galata Sarayı Enderun-u Hümayunu (Carska škola palate Galate). U osmanlijsko vreme, zajedno sa Galatasaraj školom za sultane (Galatasaray Mekteb-i Sultanisi), važio je za jednu od najuticajnijih škola moderne Turske. Galatasaraj škola osnovana je 1481. godine. Osim Istanbulskog univerziteta osnovanog 1453, najstarija je obrazovna ustanova u gradu.
.
.
.
 |
| Istanbul, ulaz u Čiček pasaž © Ivana Dukčević |
.
.
 |
| Istanbul, unutar Čiček pasaža, u ulici Istiklal © Ivana Dukčević |
.
.
 |
| Istanbul, kapija čuvenog Galatasaraj liceja, u ulici Istiklal © Ivana Dukčević |
.
.
.
.
Nedaleko od liceja Galatasaraj, nalazi se ulica Džezajir sokagi (Cezayir Sokaği – „Alžirska uličica“), popularno nazvana i Fransız Sokağı (“Francuska uličica”). Uličica sa stepeništem koje strmo vodi nizbrdo u smeru Bosfora, pre nekoliko godina je renovirana i u njoj su otvorene kafeterije, restorančići i nekoliko galerija. Mnoge fasade su ofarbane u jarkim bojama.
Par ulica severno, u središnjem delu ulice Istiklal nalazi se veliko zdanje u neoklasičnom stilu – Pera Palas Oteli (Hotel Pera Palas). U hotelu otvorenom 1892. godine, tokom ere Orijent ekspresa (Orient express) ovde su odsedale najpoznatije ličnosti planete, od kraljeva i političara, do glumaca i pisaca. Čuvena Agata Kristi na primer, boraveći u ovom hotelu napisala deo knjige “Ubistvo u Orijent ekspresu”.
.
.
.
 |
| Istanbul, Džezajir sokagi – „Alžirska“ tj. „Francuska“ uličica sa stepeništem © Ivana Dukčević |
.
.
 |
| Istanbul, Džezajir sokagi – „Alžirska“ tj. „Francuska“ uličica © Ivana Dukčević |
.
.
.
.
.
.
Masumiyet Müzesi
Muzej nevinosti (Orhana Pamuka)
.
U aprilu 2012, na nizbrdici iznad Bosfora u pomalo zaboravljenom istanbulskom kraju Čukurdžuma (Çukurcuma), u okviru Džihangira (Cihangir) podno pešačke ulice Istiklal nobelovac Orhan Pamuk otvorio je kapije svog „Muzeja nevinosti” (Masumiyet Müzesi). Iako nazvan prema njegovom istoimenom, polu-autobiografskom romanu koji je svetlost dana ugledao 2008, u isto vreme predstavlja i zbirku uspomena na Istanbul iz nekih prohujalih vremena. Dekoraciji muzeja u najvećoj meri doprineo je lični pečat samog autora – Pamuka, po vokaciji arhitekte i slikara, koji je u saradnji trojice prijatelja i kolega ostvario svoju ideju i osmislio postavku muzeja.
U okviru postavke, u prizemlju i na dva sprata nekada porodične kuće koju je Pamuk kupio 2007. godine (a u kojoj je živela porodica Keskin), možete pogledati predmete koje su akteri romana „Muzej nevinosti” sakupljali, voleli i odbacivali, konzumirali i živeli svoj život, u periodu između 1950. i 2000. godine, u vreme kada se radnja romana dešava. Oni koji su roman pročitali, biće nešto bolje upućeni u detalje muzejske postavke, priči o dvoje ljudi (Kemalu i Fusun), izgubljenoj i neuzvraćenoj ljubavi u okrilju dve istanbulske porodice iz dva različita društvena staleža, kroz čiji život prolaze dešavanja i u samom gradu, tokom druge polovine XX veka.
Za one koji roman nisu pročitali, sasvim je dovoljno i ako su nepopravljivi zaljubljenici u atmosferu i neprolazni šarm Istanbula. Svi oni, u muzeju će pronaći ponešto za „svoju dušu”. Crno-bele fotografije doteranih istanbulskih dama koje liče na holivudske zvezde 1950-tih, stare legitimacije, tek načet burek iza stakla vitrine (koji zaposleni u muzeju verovatno, menjaju svakog dana), do pola popijena turska kafa sa sacom i otiskom ruža na ivici, nadrealna kolekcija 4213 opušaka cigareta glavne junakinje romana, Fusun, sa istim crvenim karminom, aranžirana u stilu platna moderne umetnosti, ali i spavaća soba Kemala, glavnog junaka, na vrhu kuće, u kojoj je niz godina pisao svoju knjigu, nalik scenografiji još uvek nesnimljenog filma o ovom romanu.
U ovom neobičnom muzeju za koji se ideja rodila još 1990-tih, imaćete priliku da vidite šta su sve likovi romana „Muzej nevinosti” upotrebljavali, nosili, slušali, videli, sakupljali i o čemu su sanjali. Njihove uspomene, Orhan Pamuk je „spakovao” u drvene kutije sa staklom i kao u vitrinama, poređao ih po kredencima duž muzeja. Ideja sa vitrinama rodila se u glavi autora davno pre kupovine pogodne kuće koja će postati muzej. Sam Pamuk prokomentarisao je da vitrine imaju direktnu vezu sa 14-tim poglavljem romana, u kojem je opisan položaj žena u Istanbulu i odnos muškaraca prema njima, što je rezultiralo eksponatima u zatvorenim vitrinama, nalik teatarskoj pozornici u koju su sve oči uprte.
U prizemlju muzeja nalazi se prodavnica suvenira u kojoj možete kupiti postere, magnete ili razglednice fotografisanih delova postavke muzeja, katalog, ili neku od knjiga – Pamukovih, ili o Istanbulu. U malim serijama, muzej nudi i na primer, replike minđuša glavne junakinje, Fusun. Iako je prvobitno bilo planirano da se otvaranje muzeja poklopi sa izdavanjem knjige, zbog dodatnih radova čekalo se još četiri godine. U proleće 2013, Muzej nevinosti našao se na listi nominovanih za prestižnu nagradu koju dodeljuje Asocijacija londonskih muzeja (London Museum’s Design), za dizajn godine. Ova nagrada u oblasti dizajna, poredi se sa nagradom Oskar, u svetu filma.
Još prilikom predstavljanja knjige „Muzej nevinosti”, u avgustu 2008, novinari su Pamuku postavili pitanje zbog čega je napisao ovu knjigu. Odgovor koji su dobili bio je: „Zato što volim muzeje”.
INFO: Çukurcuma Caddesi, Dalgıç Çıkmazı, 2, Beyoğlu / Tramvajem T1 (Zeytinburnu – Kabataş) iz starog dela grada, do stanice Tophane, pa uzbrdo oko 10 min pešice. Ili: uspinjačom Tünel uzbrdo do početka ulice Istiklal, pa nizbrdo do ulice Çukurcuma Caddesi / RADNO VREME: Utorak, sreda, četvrtak, subota i nedelja: 10 – 18 h, petak: 10 – 21 h, ponedeljkom je zatvoren / oko 13 evra (fotografisanje u muzeju je zabranjeno).
.
.
 |
| Istanbul, Muzej nevinosti (crvena kuća, pozadi) © Ivana Dukčević |
.
.
 |
| Istanbul, Muzej nevinosti (Orhana Pamuka) © Ivana Dukčević |
.
.
.
.
.
Taksim Meydanı
Skver Taksim
.
Skver Taksim, centar je modernog, evropskog dela Istanbula. S trga, ka jugozapadu kreće najčuvenija, pešačka ulica Istiklal, a stari crveni tramvaj okreće na skveru. Taksim je i okretnica nekoliko autobusa, ali i prva, tj. poslednja stanica podzemne uspinjače koja svakodnevno od 8 do 21 h, svakih 15 minuta saobraća između Bosfora i kraja Kabataš (Kabataş), blizu Dolmabahče palate.
.
.
.
.
 |
| Istanbul, podzemna uspinjača: Kabataš – Taksim © Ivana Dukčević |
.
.
 |
| Istanbul, stari tramvaj na Taksim skveru © Ivana Dukčević |
.
.
.
.
Iako ne izgleda naročito reprezentativno, Taksim skver važi za glavni gradski trg. Na njemu se ljudi sastaju, održavaju se protesti i politički mitinzi, ali i proslave za vreme važnijih praznika. Trg je i večernje stecište jednog dela mlađe populacije. U njegovom središtu nalazi se kružni travnjak sa spomenikom Ataturku i stvaranju Republike Turske (Taksim Cumhuriyet Anıtı). Istočno od Taksim skvera nalazi se kvart Mačka (Maçka), sa velikim parkom i panoramskom uspinjačom, bibliotekom, luksuznim hotelima, stadionom fudbalskog kluba Bešiktaš i modernim, staklenim soliterima – centar istanbulskog biznisa. U ovom delu grada pretežno živi viša klasa, naročito intelektualci, ali i stranci (u okolini se nalaze i mnoge ambasade).
.
.
 |
| Istanbul, izlog poslastičarnice u ulici Istiklal © Ivana Dukčević |
.
.
.
.
Istanbul Askeri Müze
Vojni muzej Istanbula
.
.
Jedan od najinteresantnijih muzeja u ovom delu grada je Vojni muzej Istanbula, smešten je na mestu gde je pre stotinak godina bila velika, carska vojna škola. U okviru postavke možete videti oko 700 godina istorije Turske, počev od osnivanja Osmanlijskog carstva.
Osim oružja različitih rodova vojske i garde, i topova, u muzeju mogu da se vide sjajni primerci vojnog kostima iz osmanlijskog perioda, zastave, vojni šatori (sultanov veliki, ukrašeni šator – sayeban), ali i čuveni originalni lanac koji su Vizantijci držali zategnut u vodi na ulazu u Zlatni rog, kako neprijateljski (osmanlijski) brodovi ne bi mogli da uđu u ovu prirodnu luku i osvoje grad s ovog mesta. U maju 1453, Turci su upravo na ovom mestu otpočeli osvajanje grada, tokom čitave noći, u tajnosti na balvanima koturajući brodovlje uzbdro od Bosfora, pa nizbrdo Galate, porinuvši ih pravo unutar Zlatnog roga, zaobilazeći lanac kao prepreku!
Svakog popodneva od 15 i od 16 h, u dvorištu muzeja može da se čuje muziciranje koje izvodi Mehter – carski vojni orkestar, jedan od najstarijih na svetu. Orkestar svira odeven u originalnu odeću janičara (yeni çeri – “nove snage”), nekadašnje prve stalne vojske u novijoj istoriji, formirane od hrišćanske dece s okupiranih terirorija, koja su odvođena u Jedrene i u Istanbul „dankom u krvi“ (na turskom: devşirme).
INFO: Valikonagi Caddesi, 1 km severno od Taksim skvera / Sreda – nedelja 9 – 17 h, oko 5 evra
.
.
 |
| Istanbul, Nevizade pasaž sa restoranima, pored ulice Istiklal © Ivana Dukčević |
.
.
 |
| Istanbul, Sent Antuan Kilisesi (italijanska crkva Svetog Antona Padovskog, XVIII vek), u pasažu ulice Istiklal © Ivana Dukčević |
.
.
 |
| Istanbul, odlični samoposlužni restoran u ulici Istiklal © Ivana Dukčević |
.
.
.
.
Istanbul Taksim Galata, Istanbul Taksim Galata, Istanbul Taksim Galata, Istanbul Taksim Galata, Istanbul Taksim Galata, Istanbul Taksim Galata, Istanbul TaksIstanbul Taksim Galata, Istanbul Taksim Galata, Istanbul Taksim Galata, Istanbul Taksim Galata, im Galata, Istanbul Taksim Galata
.
.
.