.
.
.
.
.
Bodrum
.
Antički Halikarnas
.
.
Panorama Bodruma, s krstaškom tvrđavom © Ivana Dukčević |
.
.
.
.
.
Tekst i fotografije deo su publikovane knjige o Turskoj (ISBN 978-86-7722-422-6), i zaštićeni su Zakonom o autorskim i srodnim pravima: Službeni glasnik Republike Srbije, br. 104/2009 i 99/2011. Nije dozvoljeno kopiranje, niti objavljivanje bez dozvole autora.
.
.
.
.
.
Pogled s Bodrumske tvrđave, na jedan od dva centralna zaliva © Ivana Dukčević |
.
.
.
.
.
.
Od Bodruma ka severu, na primorju naročito u delu od Izmira do Čanakalea, na magistrali ćete često videti i grčke registracije. Ovaj deo turske obale ne samo da je relativno blizu grčkom kopnu, već i mnoga grčka ostrva svojom blizinom „zaklanjaju” vidik turske obale ka pučini. Počev od najudaljenijeg Kasteloriza na jugu (nadomak južnih obala Likijskog poluostrva), sve do Lezbosa na severu (preko puta turskih gradića Ajvalika i nešto daljeg Behramkalea), grčka ostrva istočnog Egeja nižu se jedno za drugim i prate liniju turskog kopna.
.
.
.
.
.
Bodrum © Ivana Dukčević |
.
.
Bodrum, u jednoj od glavnih pešačkih ulica u centru, leti je hladovina zbog olistale vinove loze © Ivana Dukčević
.
.
.Bodrum, poluostrvo između dva zaliva sa starim vetrenjačama © Ivana Dukčević
.
.
.
.
.
Ali, vratimo se Grkinjama u Turskoj i Turčinu sa znanjem grčkog. Bez obzira na vekovne razmirice između Grčke i Turske, zbog nesumnjivih prirodnih lepota čitavog istočnog Mediterana, već godinama ovim morima svakodnevno plove trajekti iz jedne u drugu zemlju i razvoze radoznale turiste. U početku, najčešće su u Tursku brodom iz Italije dolazili Italijani i Francuzi, ali su danas sve češći gosti i Grci. Važan podatak za recepcionera koji govori grčki je i da je u pitanju stariji gospodin. Verovatno je u mladosti preživeo onaj burni period istorije ovih prostora, kada su na obalama sadašnjih turskih letovališta, veliki deo lokalnog stanovništva činili i Grci.
.
Sve do 1923, kada se dogodila čuvena, bolna „razmena stanovništva“ između ove dve zemlje, mnogi Turci iz današnjih primorskih gradova Turske živeli su u Grčkoj i poznavali grčki jezik. I obratno. Možda je te davne hiljadu devetsto dvadeset treće, u scenariju između Grka i Turaka negde zafalio lik krijumčara iz italijanskog filma „Mediterraneo“, Turčina koji je izrekao čuvenu „Mia faccia, mia razza!“, kada se u vihoru Drugog svetskog rata, nekoliko kilometara od obala Turske, na grčkom ostrvu Kastelorizu, našao među Italijanima koji su ga zauzeli. Ili su neke stvari morale da se dese. Kismet. Ili mira. Sudbina.
.
.
Bodrum © Ivana Dukčević |
.
.
Bodrum, morski sunđeri na prodaju © Ivana Dukčević |
.
.
Za razliku od nekih drugih mesta na turskoj obali, Bodrum kao turističko mesto prvi su „otkrili” domaći turisti. Gradić koji je imao reputaciju boemskog, doprineo je da se u njemu prvo osnuje slikarska kolonija. Posle umetnika, stigli su i prvi domaći turisti, a onda i stranci, mnogi sa jahtama.
Bodrum, ulaz u kafe © Ivana Dukčević |
.
.
Bodrum © Ivana Dukčević |
.
.
Bodrum, bašta restorana © Ivana Dukčević |
.
.
.
.
Centar Bodruma smestio se u širokom zalivu kojeg rt sa velikom, krstaškom tvrđavom u središtu – Tvrđavom Svetog Petra, deli na dva dela. U zapadnom delu zaliva nalazi se luka, marina za jahte i lepo uređeno šetalište, sa klupama, zelenilom i dečijim igralištima. Duž šetališta ukotvljeni su čuveni turski jedrenjaci – guleti, koji svakodnevno krstare obalama, vozeći turiste na jednodnevne izlete u zalive oko Bodruma. Gradić je i jedna od polaznih stanica čuvenih “Plavih krstarenja” (na turskom: Mavi Yolculuk), sa guletima koji plove ka jugoistoku, Marmarisu i dalje, duž obala prirodom najlepšeg Likijskog poluostrva.
.
.
.
.
Bodrumska tvrđava i turski jedrenjak – gulet © Ivana Dukčević |
.
.
Bodrum © Ivana Dukčević |
.
.
.
.
.
Bodrum, gradska plaža © Ivana Dukčević |
.
.
Bodrum, restorani kraj gradske plaže © Ivana Dukčević |
.
.
Panorama Bodruma, sa vrha poluostrva sa vetrenjačama © Ivana Dukčević |
.
.
Bodrum, vetrenjače (levo, iza, u daljini se nazire grčko ostrvo Kos) © Ivana Dukčević |
.
.
Bodrum © Ivana Dukčević |
.
.
Tvrđava Svetog Petra – Muzej podvodne arheologije
Bodrum Kalesi
.
Bodrumska tvrđava © Ivana Dukčević |
.
.
Na zidinama oko dvorišta poređane su table koje govore o vrstama životinja koje su nekada živele, ili još uvek žive unutar zidina tvrđave. U dvorištu ćete videti stare bunare, antičke, kamene pogrebne spomenike i paune koji se šepure šetajući između turista.
.
.
Bodrumska tvrđava © Ivana Dukčević |
.
.
Jedna od kula u Bodrumskoj tvrđavi © Ivana Dukčević |
.
.
Ulaz u Bodrumsku tvrđavu (grbovi krstaša na vrhu kapije) © Ivana Dukčević |
.
.
.
.
Bodrumska tvrđava – Muzej podvodne arheologije, presek olupine broda iz Bronzanog doba © Ivana Dukčević |
.
.
Bodrumska tvrđava – Muzej podvodne arheologije, najstarija pronađena olupina broda na svetu (Uluburun Batığı, XIV vek p. n. e) © Ivana Dukčević |
.
.
Bodrumska tvrđava – Muzej podvodne arheologije, prostorija u kojoj je izložen tovar iz olupine najstarijeg pronađenog broda na svetu (Uluburun Batığı, XIV vek p. n. e) © Ivana Dukčević |
.
.
.
.
.
Bodrumska tvrđava, ulaz u antičku Grobnicu karijske princeze © Ivana Dukčević |
.
.
Mauzolej u Halikarnasu
Mausoleum
.
U IV veku pre nove ere, današnji Bodrum bio je prestonica antičke države Karije na čelu sa kraljem Mauzolom i njegovom sestrom (i ujedno suprugom) Artemizijom II. Bračni par vladao je pod centralnom upravom Persije, čiji je Mauzol bio satrap (podređeni vladar, koji priznaje vrhovnu vlast druge države). Među mnogim interesantnim crticama iz njihovog života, zabeleženo je i kako je kralj osmislio da od podanika sakupi dovoljno novca za grobnicu, naplaćivanjem poreza za – nošenje duge kose (u to vreme, duga kosa za oba pola bila je uobičajena u ovom delu sveta).
.
Ipak, najvažniji i najpoznatiji poduhvat ticao se njihove zajedničke, kraljevske grobnice, prve te vrste na svetu, koja je svojom monumentalnošću i količinom raskoši zasenila sve prethodne i postala uzor za gradnju sličnih, do dana današnjeg. Na njoj je zajedno radilo četvoro najznačajnijih antičkih, grčkih vajara tog vremena. Grobnica Mauzola nazvana je po njemu Mauzolej – naziv koji se od tada koristi za sve velelepne grobnice, i jedno je od Sedam svetskih čuda antike.
.
Od nekadašnje raskoši u kamenu i mermeru, danas su na žalost ostali samo temelji i po neki stub, ali i podzemni tuneli u kojima su bili smešteni pogrebni kovčezi. Pre oko stotinu godina, veći deo pronađenog materijala odnešen je u Britanski muzej u Londonu (na primer, statue Mauzola i Artemizije), jedno od nekoliko mesta na kojem se mogu pronaći fantastični arheološki ostaci iz Male Azije i drevne Mesopotamije.
.
.
INFO: Nalazi se u ulici Turgut Reis Caddesi, paralelnoj sa zapadnim zalivom centralnog Bodruma (lukom sa brodovima). Svakog dana, osim ponedeljkom: 8.30 – 12 h i 13 -17 h. Oko 4 evra
Bodrum, ostaci Mauzoleja u Halikarnasu © Ivana Dukčević |
.
.
Bodrum, maketa Mauzoleja u Halikarnasu © Ivana Dukčević |
.
.
Mindos Kapısı
Kapija kralja Mındosa
.
KAKO STIĆI: Na zapadnom kraju luke, uzbrdo ulicom Cafer Paşa Caddesi do samog kraja. Ostaci kapije nalaze se sa leve strane.
Bodrum, Kapija Mindosa © Ivana Dukčević |
U okolini…
.
.
Iznad centralne bodrumske ulice – magistrale koja povezuje centralni deo grada sa Gumbetom, nalaze se ostaci velikog rimskog amfiteatra Antik Tiyatro. Tokom letnjeg perioda, u teatru u večernjim časovima gostuju poznate turske estradne zvezde i glumci.
Preko puta Bodruma nalazi se nenaseljeno, manje ostrvo Kara Ada („Crno ostrvo”) poznato po pećini sa toplom vodom i lekovitim blatom. Osim tirkizno plave vode oko njegovih obala i jedne uređene plaže, na njemu nema ničega. Drugo, znatno veće ostrvo koje se prostire ka zapadu i koje zaklanja pogled na pučinu, jeste grčko ostrvo Kos, do kojeg svakodnevno možete stići trajektom (oko 45 minuta) ili hidrogliserom (oko 25 minuta).
Osim najvećeg Bodruma, na dugačkom, bodrumskom poluostrvu nalaze se i mnoga druga manja mesta, nekada sela koja su vremenom izrasla u hotelske komplekse i marine za jahte. Najpoznatiji među njima su: Bitez, Torba, Türkbükü, Gündoğan, Yalıkavak, Gümüşlük, najveći Turgutreis i turski džet-seterski Sen Trope u koji pristaju jahte – Göltürkbükü.
Od polovine juna do polovine novembra, između Bodruma i luke Körmen u zalivu Gökova (5 km od Datče – Datça), saobraća trajekt koji značajno smanjuje putovanje od poluostrva na kojem je Bodrum, do onog na kojem se nalazi Marmaris.
.
.
.
.
Bodrum © Ivana Dukčević |
.
.
Bodrum, antički amfiteatar © Ivana Dukčević |
.
.
BODRUM INFO
.
Do Bodruma možete stići na više načina. Jedan od njih je avionom do aerodroma kod mesta Milas, oko 35 km od Bodruma. Naziv aerodroma na koji tokom leta sleće veliki broj čarter letova je Milas – Bodrum Havalimanı. Druga opcija za dolazak je međugradski autobus iz Istanbula (Istanbul – Bodrum: oko 820 km). Treća opcija je kolima. U zavisnosti koji put izaberete, od Beograda do Bodruma na primer, ima oko 1700 km.
PREPORUKA ZA SMEŠTAJ
Pešice ili dolmušem. Početna stanica dolmuša nalazi se u gornjem, središnjem delu mesta, kod pijace, blizu magistrale.
.
.
Bodrum © Ivana Dukčević |
.
.
.
.
Bodrum © Ivana Dukčević
.
.
Bodrum © Ivana Dukčević |
.
.
Bodrum, suveniri © Ivana Dukčević |
.
.
.
.
.
Bodrum Turska, Bodrum Turska, Bodrum Turska, Bodrum Turska, Bodrum Turska, Bodrum Turska, Bodrum Turska, Bodrum Turska, Bodrum Turska, Bodrum Turska, Bodrum Turska