Crno more © Ivana Dukcevic

 

 

 

 

U Bibliji je zapisano da je oko 3600. godine pre naše ere, Veliki potop zbrisao sva živa bića sa lica Zemlje. Pre nemilog događaja, prema legendi Noje je sagradio Arku i u nju smestio po par od svake vrste životinja i članove svoje porodice, koji su jedini preživeli Potop. Interesantno je da su nekoliko vekova pre stvaranja Biblije, slične priče i poeme bile deo usmenog predanja gotovo svake državice stare Mesopotamije (današnji Bliski istok). Najpoznatiji od svih bio je vavilonski Ep o Gilgamešu, nastao iz još starijih sumerskih pesama, za koji se smatra da je bio osnova potonje priče o Potopu, uobličene par vekova kasnije u Bibliji.

 

Zbog činjenice da je priča o Potopu oduvek postojala u usmenom i pismenom predanju mesopotamskih naroda, grupa naučnika je početkom XXI veka u jednom eksperimentu – uz pomoć najsavremenije tehnologije, rešila da ih proveri. Nakon nekoliko godina istraživanja, naučno je potvrđeno da je između 10.000. i 8000. godine pre naše ere na području istočnog Mediterana, iz još uvek ne potvrđenih razloga, velika elementarna nepogoda prouzrokovala podizanje nivoa mora i time trajno promenila reljef ovog dela sveta.

 

Najveća promena koja je nastala tiče se mesta koje danas uzimamo kao granicu između Evrope i Azije – moreuz Dardaneli, Mramorno more i moreuz Bosfor, koji su do podizanja nivoa mora bili spojeni u jedno jedinstveno kopno. Samim tim, i nešto severnije Crno more ustvari je bilo potpuno odvojeno, slatkovodno jezero. Kada se nakon potopa nivo Sredozemnog mora podigao, u najnižim delovima kopna severnog Egeja slana morska voda je prodrla do “Crnog jezera”, formirajući današnje moreuze i podižući nivo jezera za oko jednu trećinu – taman toliko koliko je danas Crno more (nekada jezero), postalo slano.

 

Boraveći na obalama Crnog mora, i sami ćete primetiti nekoliko stvari koje se ne uklapaju u „tipični“ morski pejzaž, barem ne onaj na koji ste možda navikli. Osim mora koje je prilično tamno i čiji su plićaci najčešće rečno zelene boje, na dugim, peščanim plažama umesto palmi ponajviše rastu hrast i druge vrste listopadnog drveća. Čak su i školjke i puževi koji se mogu naći u plićacima, nalik rečnim vrstama. Takođe, zbog niskog stepena saliniteta i severnijeg položaja, Crno more se tokom zime često ledi, a vazdušne temperature njegovih priobalnih mesta neretko se spuštaju ispod nule.

 

 

 

 

 

Severno od letovališta –  Zlatni pjasci nalazi se sledeći, maltene istovetni, ali manje posećeni rizort Albena, koji spada u poslednji i najseverniji u nizu mesta turizma u hotelskim kompleksima. Dvadesetak kilometara severnije od Albene, bliže granici sa Rumunijom nalazi se osveženje u odnosu na turističke rizorte – primorsko mesto na obronku krečnjačkog brda, Balčik (Балчик).

 

Pre nego što krenete u šetnju prijatnim uličicama ovog gradića čija arhitektura kuća često podseća na viševekovno prisustvo Turaka, obiđite čuveni kompleks – Dvorac i Univerzitetsku botaničku baštu Balčika (Комплекс Двореца и Ботаническа градина), na obali. Pre skoro jednog veka, od 1913. do 1940. godine Balčik je pripadao Rumuniji, a kompleks uređen kako bi poslužio kao letnjikovac rumunske princeze Marije koja je 1922. u svojoj 22.godini udajom za kralja Aleksandra I Karađorđevića postala kraljica Jugoslovena i majka poslednjeg kralja – Petra II.

 

 

.

.

 

Smešten na obronku brda (na čijem se kraju nalazi lokalna plaža), dvorski kompleks sastavljen je iz restauriranih, kamenih kuća u pretežno osmanlijskom stilu, raspoređenih po šumarku, okruženih baštama. Svaka od kuća imala je svoju namenu (glavna zgrada, vinarija, baštovanova kuća, itd) i u mnoge od njih možete ući i razgledati. Nekadašnja Kraljičina vinarija, sada je u vlasništvu privatnika koji je vinariju preuredio vrativši joj pređašnji izgled, učinivši zdanje interesantnim za turiste koji žele da kupe lokalno vino.

 

U okviru Botaničke bašte, proći ćete pokraj 3000 različitih vrsta biljaka, od čega preko 250 vrsta kaktusa (jedna od najvećih zbirki kaktusa u Evropi), i videti prelepo aranžirane cvetne površine koje okružuju staze. U kompleksu se nalaze fontane i vodopadi, most preko rečice, kamene klupe i odmorišta – paviljoni pod stubovima gde se najčešće u toku leta organizuju muzičke svečanosti.

 

Zbog blizine rumunske granice (oko 60 km), u  Balčiku letuje veliki broj Rumuna. U istočnom delu mesta postoji veća peščana plaža, ali je i sama šetnja nevelikom rivom, kraj restorana i ribarskih brodića pravo osveženje u odnosu na bugarske centre masovnog turizma.

 

 

 

.

.

 

Istočno od Balčika, umesto peščanih plaža duž obale počinju da se uzdižu interesantne i veoma strme krečnjačke stene. Putem još oko 35 kilometara istočno, posle nepreglednih, žitnih polja na kojima su početkom XXI veka postavljene ogromne vetrenjače za proizvodnju struje nalazi se najposećeniji rt u Bugarskoj – Rt Kaliakra, na bugarskom: Нос Калиакра. Na isturenom špicu gde gotovo bez prestanka duva jak vetar, i koji se proteže duž skoro 2 km i duboko ulazi u more, još od perioda praistorije živeli su ljudi koji su iskoristili njegov geostrateški značaj. 

 

 

.